Het college van Burgemeester en Wethouders biedt u hierbij de Programmabegroting 2025 en de meerjarenraming voor 2026 tot en met 2028 aan. Het is gelukt om voor 2025 een sluitende begroting aan te bieden met een positief begrotingssaldo. Het is echter al wel een stuk lastiger gebleken om positief uit te komen dan de voorgaande begrotingsjaren. De gemeente krijgt vanaf 2025 minder geld van het rijk via het gemeentefonds. Alle gemeenten krijgen daar vanaf 2025 last van. Vanaf 2026 is de impact hiervan nog groter. Dit jaar wordt door de gemeenten dan ook niet voor niets ‘Het Ravijnjaar’ genoemd.
Met ingang van 2024 heeft het Rijk de spelregels rond het gemeentefonds veranderd. Hierover zijn de gemeenten in de meicirculaire voor de zomer geïnformeerd. De belangrijkste verandering zou aanvankelijk met ingang van 2026 ingaan en betreft de systematiek die bepaalt hoeveel geld het rijk in het gemeentefonds stort. In plaats van een bedrag dat gelijk opgaat met de rijksbegroting, de ‘trap-op-trap-af-systematiek’, wordt dit bedrag nu gekoppeld aan de groei van de nationale economie, uitgedrukt in het bruto binnenlands product. In praktische zin betekent dit dat het totale gemeentefonds met enkele miljarden euro’s zal afnemen. Een groot aantal gemeenten komt hierdoor meteen in financiële problemen. Voor Pijnacker-Nootdorp gaat dit vanaf 2026 spelen.
Bij de voorbereiding op de Programmabegroting 2025 hebben raad en college al voor de zomer met elkaar over dit financiële probleem gesproken, bij de behandeling van de Kadernota 2025. Dit heeft geleid tot een plan en een eerste set aan maatregelen om de financiële klap vanaf 2026 en verder op te vangen. Meer hierover is te lezen in de bij de begroting gevoegde informatienota “toekomstige gemeentefinanciën” en het onderdeel Hoofdlijnen van de financiële positie uit de samenvatting aan het begin van deze Programmabegroting 2025.
In de Kadernota 2025, die de titel “Dorps wonen in de metropoolregio” meekreeg valt in grote lijnen te lezen wat de plannen zijn voor 2025 en de jaren daarna. In de Programmabegroting 2025 en de meerjarenraming 2026 tot en met 2028 zijn deze plannen verder uitgewerkt in doelen en maatregelen. Zo valt te lezen dat er als onderdeel van de maatregelen om de toekomstige tekorten te lijf te gaan nog eens met de stofkam door alle budgetten is gegaan. Alle begrote bedragen waarvan is gebleken of te verwachten dat ze niet volledig worden uitgegeven zijn opnieuw geraamd. Deze zogenaamde ‘lucht’ in de begroting leverde al enkele miljoenen euro’s op. Daarnaast is er ook nog geld beschikbaar gesteld voor nieuwe wensen vanuit de raad. Daarvan zijn de realisatie van een nieuw cultureel centrum op het Raadhuisplein, de verlenging van de Komkommerweg en een grote renovatie van de Katwijkerlaan de meest in het oog springend. Maar ook de bouw van betaalbare woningen en vraagstukken rond jeugdzorg en zorg voor ouderen door toenemende vergrijzing vragen aandacht. Het spreekt voor zich dat ook de gemeentelijke organisatie zal moeten meebewegen met een gemeente die zich kenmerkt door het dorpse wonen in een steeds drukker wordende metropoolregio. Tenslotte is er een nieuwe paragraaf 12 Duurzaamheid toegevoegd aan de Programmabegroting. In deze paragraaf wordt per programma uiteengezet hoe invulling wordt gegeven aan de uitgangspunten van het internationale duurzaamheidsbeleid, zoals opgenomen in de Sustainable Development Goals.
Ik bedank ook deze keer weer allen die hebben meegewerkt of op welke wijze dan ook hun bijdrage hebben geleverd aan de realisatie van de begrotingsstukken. Het resultaat verdient waardering en respect voor het vele werk.
Namens het college van Burgemeester en Wethouders van Pijnacker-Nootdorp
Peter Hennevanger, wethouder financiën