Stand van zaken en vooruitblik

Demografische gegevens

Voordat we ingaan op de inhoudelijke stand van zaken, staan we eerst stil bij enkele demografische gegevens. Die zijn belangrijk voor de behoefte aan onderwijshuisvesting en andere maatschappelijke voorzieningen. We analyseren daarom regelmatig de woningbouwplanning en beoordelen de gevolgen daarvan. We laten jaarlijks nieuwe leerlingenprognoses opstellen op basis van de actuele woningbouwplanning. Volgens de woningbouwplanning per 1 januari 2022 streven we naar 436 nieuwe woningen in 2023.

Uit de prognoses voor het primair onderwijs van juni 2022 blijkt dat het aantal leerlingen in de kern Nootdorp de komende jaren licht daalt van 1.482 leerlingen in 2023 naar 1.374 in 2026. Het leerlingenaantal in Delfgauw blijft in diezelfde periode redelijk stabiel en schommelt tussen de 740 en 725 leerlingen. De kern Pijnacker krijgt de komende jaren, zoals bekend, te maken met een groei van het aantal leerlingen. In 2023 gaat het om 3.070 leerlingen tegenover 3.483 in 2026.

De gemeente Pijnacker-Nootdorp is een gemeente met veel jongeren. Inmiddels daalt het aantal jongeren in de leeftijd van 4-18 jaar gemeentebreed. Voor de kern Pijnacker is echter nog sprake van groei. Onderstaande grafieken tonen de demografische ontwikkeling.

Openbaar basisonderwijs

De gemeente is volgens de wet verantwoordelijk voor het openbaar onderwijs. De bestuurlijke taken vallen onder verantwoordelijkheid van Stichting Scholengroep Holland. Deze stichting heeft in onze gemeente vier openbare basisscholen: de Bonte Tol en het Dalton kindcentrum in Pijnacker, de Meander in Delfgauw en Omnia in Nootdorp. De Scholengroep heeft een strategisch beleidsplan voor de periode 2021-2024. De begroting en jaarrekening van de Scholengroep Holland zijn in orde.

Onderwijshuisvesting

Verordening voorzieningen huisvesting onderwijs Pijnacker-Nootdorp

De gemeente is verantwoordelijk voor de huisvesting van scholen in het primair onderwijs, voortgezet onderwijs en speciaal onderwijs. Schoolbesturen zijn verantwoordelijk voor het onderhoud van het schoolgebouw. Afspraken over de bekostiging van schoolgebouwen zijn vastgelegd in de Verordening voorzieningen huisvesting onderwijs Pijnacker-Nootdorp 2015. De bekostiging is gebaseerd op de normvergoeding van de VNG. De normvergoeding wordt jaarlijks geïndexeerd volgens het advies van de VNG.

Scholen en kinderopvangorganisaties, samenwerkend in Integrale Kindcentra

In 2016 is de Visie op samenwerking onderwijs en opvang vastgesteld. In 2019 gevolgd door het IKC Uitvoeringsprogamma 2018-2024.
Op basis van de visie en het uitvoeringsprogramma werken we aan de ontwikkeling en realisatie van Integrale kindcentra (IKC's).
Deze ontwikkeling verloopt gestaag. In 2022 hebben wij ons IKC beleid tussentijds geëvalueerd. Alle schoolbesturen en kinderopvangaanbieders die betrokken zijn bij ons IKC beleid hebben aan de evaluatie bijgedragen. Uit de evaluatie komt (o.a.) naar voren dat met het IKC uitvoeringsprogramma goede stappen zijn gezet op het gebied van huisvesting. De inhoudelijke samenwerking tussen onderwijs en opvang is echter achter gebleven. Daarom richten we ons de komende jaren op het verbeteren van deze samenwerking.
Dat doen we samen met onze onderwijs en opvang partners.

Integraal Huisvestingsplan Kindcentra (IHPK)

Begin 2022 is het Integraal Huisvestingsplan Onderwijs 2021 vastgesteld. Het IHPO bouwt voort op de Visie op samenwerking onderwijs en opvang en geeft een actueel beeld van de onderwijshuisvestingsplannen uit het IKC uitvoeringsprogramma. In 2023 presenteren we het Integraal Huisvestingsplan Kindcentra. In dit IHPK 2023 nemen we onze visie op huisvesting onderwijs en opvang op en onze beleidsambities, die wij samen met de besturen onderwijs en opvang hebben geformuleerd. Deze ontbraken nog in het IHPO 2021.

Pijnacker

Naar verwachting wordt eind 2022 de nieuwbouw van kindcentrum Vlinderboom opgeleverd. Na oplevering verhuist de Vlinderboom begin 2023 naar het nieuwe kindcentrum. Na verhuizing van de Vlinderboom neemt de Keizerskroon het gedeelte van de Vlinderboom in Het Nest over. Hiermee komt tegelijkertijd een einde aan het tijdelijk gebruik van lokalen door de Keizerskroon aan de Gantellaan. De tijdelijke accommodatie van de Mariaschool wordt vervangen door permanente bouw voor de school en de kinderopvang.
In Pijnacker noord gaan we verder met nieuwbouw voor kindcentrum Schatkaart, kindcentrum Casa en een accommodatie voor het bewegingsonderwijs. De planning van dit project gaat uit van start nieuwbouw in de zomer van 2023. De oplevering is voorzien medio 2024. In verband met de sloop van het huidige schoolgebouw en vervolgens nieuwbouw, maakt Schatkaart de komende twee jaar gebruik van een tijdelijke voorziening aan de Sportlaan.
In Pijnacker centrum is uitbreiding van de Beatrixschool voorzien. Deze uitbreiding verloopt in fasen. Fase twee voorziet in de uitbreiding met twee permanente lokalen aan de zijde van de Julianalaan. De verwachting is dat deze uitbreiding in het tweede kwartaal van 2023 wordt opgeleverd. Gedurende de bouwfase hebben twee groepen tijdelijk onderdak gevonden in de voormalige Rabobank aan het Emmapark. Uitbreiding fase drie van de Beatrixschool betreft de realisatie van vijf permanente lokalen (o.a.) ter vervanging van de vier tijdelijke lokalen aan de zijde van de Stationsstraat.

Nootdorp

In Nootdorp is sprake van vervangende nieuwbouw voor het kindcentrum de Regenboog, als onderdeel van het project 'Hart van Nootdorp'. Het kindcentrum, gevormd door de Regenboogschool en kinderopvangaanbieder SkippyPepijn, krijgt nieuwbouw in plaats van renovatie van het oude gebouw. De Regenboog maakt nu samen met SkippyPepijn gebruik van de oude locatie van de Winde aan de Sytwinde.

Delfgauw

In Delfgauw hebben we te maken met een teruglopend aantal leerlingen. De daar aanwezige onderwijsvoorzieningen voorzien in de huidige behoefte.

Huisvesting Speciaal Basis Onderwijs (SBO) en (Voortgezet) Speciaal Onderwijs (V)SO)

Het leerlingenaantal op SBO Prinsenhof neemt de komende jaren toe. Dit is een gevolg van de ontwikkelingen in het passend onderwijs.
Uit het huisvestingsonderzoek voor SBO en (V)SO uit 2021 blijkt dat niet alleen het leerlingenaantal stijgt, maar ook dat het gebouw waarin SBO Prinsenhof gehuisvest is, ongeschikt is voor permanente huisvesting voor leerlingen in het speciaal basisonderwijs. Daarom is medio 2021 besloten tot herhuisvesting van SBO Prinsenhof in het scholencomplex Koningshof na het vertrek van de Casaschool in 2024.
Voordat de Prinsenhof permanent overgaat naar het scholencomplex wordt het gerenoveerd. Bij aanvang van het schooljaar 2022-2023 is SBO Prinsenhof, in afstemming met het Samenwerkingsverband PPO Delflanden, gestart met een groep cluster 4 kinderen. Dit betreft kinderen met psychische stoornissen en gedragsproblemen.

De speciale onderwijsschool 't Kraaienest is uitgebreid met een VSO afdeling bij de hoofdvestiging op het terrein van Ipse de Bruggen.
De uitbreiding is met ingang van het schooljaar 2022-2023 in gebruik genomen. De school heeft nu ruimte voor 140 leerlingen totaal.

Huisvesting Voortgezet onderwijs (VO)

Het Stanislascollege heeft behoefte aan uitbreiding. Prognoses laten zien dat er structureel meer leerlingen op de school worden verwacht, dan dat het bestaande gebouw kan huisvesten. Voor de korte termijn is een tijdelijke oplossing gezocht bij De Schatkaart in Pijnacker noord, totdat dit gebouw eind 2022 wordt gesloopt. Voor de langere termijn is uitbreiding van het huidige gebouw nodig. Besluitvorming over omvang en toekenning van middelen heeft in 2019 plaats gevonden. Het Definitief Ontwerp van de uitbreiding is aan het einde van 2022 klaar, waarna aanbesteding kan plaats vinden. Naar verwachting kan voor de zomer van 2023 gestart worden met de bouw. Oplevering van de uitbreiding wordt verwacht met ingang van het schooljaar 2024-2025.

Onderwijsbeleid en leerlingzaken, inclusief volwasseneneducatie

De gemeente heeft ook inhoudelijke taken die bijdragen aan de ontwikkeling van jonge kinderen. De gemeente is verantwoordelijk voor onder andere leerlingenvervoer, de voor­schoolse voorzieningen, leerplicht, voorkomen van schooluitval en het organiseren van samenwerking tussen de lo­kale partijen die zich met jeugd bezighouden. Ook voor volwassenen hebben we een plicht educatie te organiseren, bijvoorbeeld in verband met laaggeletterdheid.

Leerlingenvervoer

Op basis van de Verordening leerlingenvervoer kunnen ouders/verzorgers aanspraak maken op een vervoersvoorziening, die aansluit bij de mogelijkheden van de leerling. Ons beleid is erop gericht zoveel mogelijk leerlingen, al dan niet onder begeleiding, met het reguliere vervoer (OV, fiets) naar school te laten gaan. Soms is aangepast vervoer noodzakelijk, in dat geval wordt taxi-vervoer ingezet; hierbij wordt samengewerkt met de gemeenten Delft, Midden-Delfland, Rijswijk en Westland. Voor de uitvoering van het leerlingenvervoer zijn drie vervoerders gecontracteerd. Ook voor het vervoer in het kader van de Jeugdwet (vervoer van en naar jeugdinstellingen) wordt met de eerdergenoemde vier gemeenten samengewerkt. Op grond van nieuwe landelijke bepalingen vervangen we de huidige verordening en beleidsregels. We verwachten dit eind 2022 te hebben afgerond zodat de nieuwe verordening Leerlingenvervoer per 1 januari 2023 in kan gaan.

Voorschoolse voorzieningen

Onze ambitie is voorschools aanbod van hoge kwaliteit voor de jeugd tot vier jaar te regisseren. Op basis van de subsidieregeling VVE-peuteropvang bieden twee aanbieders peuteropvang aan in onze gemeente. Daarnaast werken we samen met de aanbieders, de jeugdgezondheidszorg en vertegenwoordigers uit het onderwijs aan de inhoudelijke uitvoering van VVE. We maken afspraken over toeleiding, bereik, kwaliteit en de opbrengsten van VVE.

Lokaal Educatieve Agenda

We geven uitvoering aan de Lokaal Educatieve Agenda (LEA). In de LEA maakt de gemeente samen met haar partners afspraken over de ontwikkeling van het onderwijs, de kinderopvang en in bredere zin: de jeugd. Dit gebeurt aan de hand van thema’s waar gemeente, schoolbesturen en andere partners (zoals voorschoolse voorzieningen, jeugdgezondheidszorg en de bibliotheek) gezamenlijk verantwoordelijk voor zijn. Dit zijn wettelijk vastgestelde thema’s, aangevuld met lokale thema’s. Onderwerpen die op de agenda staan gaan onder andere over gelijke kansen, voor- en vroegschoolse educatie, doorgaande leerlijn, zorg en ondersteuning, samenwerking onderwijs-bedrijfsleven, voortijdig schoolverlaten, natuur- en milieu-educatie en cultuureducatie.

Leerplicht – Regionale Meld- en Coördinatiefunctie (RMC)

Tijdens het schooljaar 2020-2021 waren 14.267 jongeren in de leeftijd van 5 tot 23 jaar woonachting in de gemeente Pijnacker-Nootdorp. Verdeeld per leeftijdscategorie:

Aantal leerlingen

2020-2021

In beeld bij leerplicht of RMC

Percentage

Volledig leerplichtigen basisonderwijs 5-12

5.958

95

1,6%

Leerplichtigen en kwalificatieplichtigen 13-17

4.302

278

6,5%

Doelgroep RMC 18-23

4.007

174

4,3%

Totaal

14.267

547

3,8%

Bovenstaand de leerlingen die als absoluut verzuim geregistreerd stonden, de jeugdige staat dan niet op een school of instelling ingeschreven. Dit komt in de meeste gevallen voor bij 'verhuisleerlingen' en leerlingen die de overstap maken van groep acht naar het voortgezet onderwijs. De oorzaak is de administratieve afhandeling; als de geldende regels niet juist worden toegepast, waardoor de leerling wordt geregistreerd als absoluut verzuim, terwijl de leerling wel staat ingeschreven.

Dit zijn de gegevens van het schooljaar 2020-2021. Informatie over het schooljaar 2021-2022 is eind 2022/begin 2023 beschikbaar. Dit geldt voor: absoluut verzuim, relatief verzuim en voortijdig schoolverlaten.

Dit schooljaar werd door 787 jongeren een startkwalificatie behaald. Het leerplichtteam heeft in totaal 461 dossiers behandeld (373 personen).

RMC cijfers
De jongerenconsulent RMC ondersteunt de verzuimende jongere of de voortijdig schoolverlater (VSV-er) van 18 tot 23 jaar.
In een intakeprocedure wordt samen met de (dreigende) VSV-ers mogelijke oplossingen in de richting van een startkwalificatie of een traject naar werk bekeken. In overleg met de jongeren en het netwerk wordt gezocht naar definitieve oplossingen. Dit jaar heeft de RMC 267 dossiers (174 personen) behandeld. Zij stroomden uit naar:

Uitstroom naar:

Aantal

Continuering opleiding na verzuim

141

VSV-er terug naar school

8

Werk

37

School vervangend traject

9

Andere opleiding/school

122

Uitstroom elders

40

Geen begeleiding gewenst

10

Totaal

267

Onze aanpak van schoolverzuim en het voortijdig schoolverlaten is nog steeds succesvol. We hebben een relatief laag aantal schoolverzuimers en schoolverlaters. Het lukt ons om de meeste jongeren waarbij schoolverlaten dreigt, toch op school te houden. Jongeren die al uitgevallen zijn, worden teruggeleid naar school of volgen een ander traject gericht op leren en werken.

VSV-agenda 2021-2024

We hebben een gezamenlijk en regionaal programma ter voorkoming en bestrijding van voortijdig schoolverlaten van jongeren tussen 12 en 23 jaar. Dit is de VSV agenda 2021-2024. In dit programma staat de aanpak bestrijding voortijdig schoolverlaten, leerplicht en RMC beschreven en de visie en ambitie voor de periode 2021 tot en met 2024. De VSV-agenda 2021-2024 bouwt voort op de ervaringen en successen van de afgelopen vier jaar.

Voorzetting van de maatregelen:

In de agenda wordt een uitgebreide beschrijving per maatregel gegeven. Onderstaand staat een beknopte toelichting van de maatregelen.

  • Maatregel 1: Plusvoorziening Coachvoorziening (preventieve inzet op vo en mbo van de Pluscoach, zowel vrijwilligers als professionals kunnen ingezet worden);

  • Maatregel 2: Flexservice bij de ROC’s (tijdelijke voorzieningen voor mbo-jongeren die (nog) niet in het reguliere onderwijssysteem passen, combi zorg-structuur);

  • Maatregel 3: Flexvoorzieningen in het vo (tijdelijke voorzieningen voor vo-jongeren die (nog) niet in het reguliere onderwijssysteem passen, combi zorg-structuur);

  • Maatregel 4: Maatwerk onderwijs arbeidsmarkt (coaching voorziening met als afkorting ‘MOA’, bedoeld voor kwetsbare jongeren die zijn uitgevallen en die dreigen uit te vallen. Coaches bieden intensieve ondersteuning om jongeren terug naar school of naar de arbeidsmarkt te leiden;

  • Maatregel 5: RMC-casemanagement (betreft aanvulling op het regulier casemanagement dat wordt bekostigd vanuit de RMC-middelen. Met deze aanvulling kan extra worden ingezet op preventieve begeleiding en begeleiding voor de kwetsbare doelgroepen als de jongeren vanuit het praktijk- en voortgezet speciaal onderwijs);

  • Maatregel 6: Inzet van diverse vsv-maatregelen zoals vsv- en coaching trajecten en ondersteuning bij studiekeuze en loopbaanbegeleiding.

RMC regionaal beleidsprogramma 2021-2024
• Verlagen VSV van 12 tot 23 jarigen tot maximaal 20.000 in 2024
• Vergroten percentage VSV’ers dat na een jaar weer een opleiding hervat
• Vergroten percentage VSV’ers dat na een jaar minimaal 12 uur per week werkt
• Verder monitoren en ondersteunen jongeren van PRO, VSO, MBO 1 en werkenden zonder startkwalificatie

Jongeren in een kwetsbare positie (JIKP)

De groep JIKP bestaat uit jongeren uit het Praktijkonderwijs (pro), voorgezet speciaal onderwijs (vso), vmbo basisberoepsgerichte leerweg en mbo-entree onderwijs. Deze jongeren zijn vaak niet in staat om het wettelijk minimumloon te verdienen of te werken zonder extra begeleiding van een jobcoach. De leerlingen met uitstroom richting werk worden door het RMC gekoppeld aan een klantmanager Werk en Inkomen van het team nieuw arbeidsbeperkten (NAB team) van de gemeente Pijnacker-Nootdorp, waardoor loonkostensubsidie en een garantiebaan sneller realiseerbaar zijn.

Jongerencoach

De jongerencoach ondersteunt jongeren van 23-27 jaar zonder een startkwalificatie en jongeren vanaf 18 jaar met een startkwalificatie richting een opleiding en/of werk. Ook zijn de jongeren geregistreerd die een aanvraag doen op een uitkering bij participatie.

Zij worden tijdens de vier weken wachttijd benaderd door de Jongerencoach of Jongerenconsulent RMC voor ondersteuning.

In het schooljaar 2020-2021 zijn 27 jongeren begeleid. Zij stroomden uit naar:

Uitstroom naar:

Aantal

Advies (Startkwalificatie behaald)

3

Terug naar schoo

3

Werk

5

Tijdelijke opname hulp

4

Doorstroom naar Participatiewet

7

Nog in begeleiding

7

Niet bereikbaar

5

Totaal

34

Samenwerking onderwijs en bedrijfsleven

In 2023 wordt de samenwerking tussen het bedrijfsleven en het onderwijs in de regio Lansingerland/Pijnacker-Nootdorp voortgezet.
De samenwerking wordt door alle betrokken partijen niet alleen als wenselijk, maar ook als noodzakelijk gezien. Wij onderstrepen het belang van de samenwerking tussen onderwijs en bedrijven en hebben hier ook aandacht voor bij de actualisatie van onze economische visie. Eind 2023 wordt de samenwerking geëvalueerd. De gemeente wordt hierbij betrokken.

Volwasseneneducatie
  • De gemeente is wettelijk verplicht om laaggeletterdheid (moeite met lezen en schrijven op basisniveau) bij volwassen inwoners tegen te gaan. In onze gemeente is 5% tot 8% van de volwassen bevolking laaggeletterd. Landelijk is dat 18% en in Zuid-Holland 15,7% (bron: Stichting Lezen & Schrijven). De volwasseneneducatie wordt georganiseerd per arbeidsmarktregio. In ons geval is dat de arbeidsmarktregio Zuid-Holland Centraal (ZHC). Zoetermeer voert de regie. Onze gemeente werkt vooralsnog samen met ROC Mondriaan en bibliotheek Oostland. De trajecten worden verzorgd op locatie Taalhuis in de bibliotheek in Pijnacker en bij het ROC Mondriaan in Delft.

  • Op het gebied van volwasseneneducatie is er een verplichte samenwerking per arbeidsmarktregio. In het voorjaar van 2022 is de regionale inkoop van nieuwe taaltrajecten middels een Europese aanbesteding afgerond. Met ingang van het schooljaar 2022-2023 kunnen inwoners terecht bij de nieuwe taalaanbieder NL Training. Alle huidige cursisten bij ROC Mondriaan zijn persoonlijk benaderd om te zorgen dat zij bij de nieuwe taalaanbieder terecht kunnen om hun taaltraject voort te zetten. De aanbesteding is in beginsel alleen voor de formele trajecten en is geldig voor twee schooljaren (te verlengen met twee jaren). De informele trajecten vallen hier buiten en lopen via het Taalhuis van bibliotheek Oostland. Hiervoor ontvangt het Taalhuis Pijnacker-Nootdorp jaarlijks een subsidie van de gemeente Zoetermeer. De hoogte hiervan wordt vastgesteld in samenspraak met de gemeente. NL Training heeft de intentie uitgesproken om de formele taalactiviteiten deels aan te bieden op het Taalhuis te Pijnacker. NL Training huurt hiervoor een ruimte in het Taalhuis.