Binnen de kernen ligt ongeveer 188 hectare openbaar groen (2021). Wij beheren dit groen. De hoeveelheid openbaar groen neemt geleidelijk toe door ontwikkeling van nieuwe wijken in onze gemeente. Per inwoner is er in de kernen ongeveer 32 m2 openbaar groen beschikbaar. Hiervan is ongeveer twintig procent ingericht als sier- en bosplantsoen, bestaat ongeveer dertig procent uit gazon en wordt de rest beheerd als extensief of ecologisch gras. Het openbaar groen zorgt voor mooie en leefbare wijken. In onze Omgevingsvisie staat dat een gevarieerde en kwalitatief hoogwaardige groeninrichting bijdraagt aan bewegen en ontmoeten van onze inwoners, aan de biodiversiteit, en aan weerbaar zijn tegen klimaatverandering.

Het onderhoud van het openbaar groen, de speelvoorzieningen en de waterwegen gebeurt planmatig op basis van beheerplannen. De uitvoering van de beheerplannen voor met name wegen, civiele kunstwerken, groen en spelen verloopt onder meer door capaciteitstekorten niet volgens planning. In 2024 zijn we in gesprek geweest met de raad over de beheeractiviteiten, de prioritering hiervan en de daarbij te hanteren criteria. Hiermee komen we in 2025 met een geactualiseerde planning van de uitvoering, inclusief de bijbehorende investeringen. We hebben daarmee in 2025 een eerste beeld van de noodzakelijke investeringen en de   benodigde doorlooptijd waarmee we dit kunnen uitvoeren.

De Leefbaarheidsmonitor laat vanaf 2009 een stijgende waardering zien van de inwoners van onze gemeente voor hun woon- en leefomgeving (zie zaaksysteem, nr. 1460430). Dat geldt specifiek ook voor het aanbod en het onderhoud van de speelvoorzieningen en de groenvoorzieningen. De laatste jaren is de waardering verder gestegen. De volgende Leefbaarheidsmonitor is in 2025.

Water en klimaatbestendig

De komende jaren werken we eraan dat water wordt vastgehouden waar het valt. Neerslag valt niet alleen in het openbare gebied, maar ook op de gronden van inwoners en bedrijven. Het is daarom belangrijk om samen op te trekken. Het Programma Water en Klimaat 2021-2024 is een gezamenlijk beleidsplan met het Hoogheemraadschap van Delfland, inclusief uitvoeringsprogramma. In 2024 hebben wij informatiebijeenkomsten gehouden over het vergroenen van wijken. In de tweede helft van 2024 voerden we vergroening ook uit in enkele versteende wijken. Daarnaast heeft de gemeente in 2024 voor het eerst meegedaan aan het project NK Tegelwippen, met diverse inzamelacties. In 2025 stellen we het nieuwe omgevingsprogramma Klimaatbestendige gemeente op. Hierin verwerken we de resultaten van de uitgevoerde stresstesten zoals voor hittestress en wateroverlast. In 2025 voeren we nog enkele maatregelen uit van het Programma Water en Klimaat 2021-2024, waaronder de uitvoering van de communicatiekalender ‘Groen, Water en Klimaat’.

In 2024 actualiseren we de nota 'Natuur op de Kaart' met het Omgevingsprogramma Groen in en om de Kernen. Hierin bepalen wij welke maatregelen wij nemen vanaf 2025. De verwachting is dat het ontwerp Omgevingsprogramma eind 2024 ter besluitvorming aan de raad wordt voorgelegd. In het geval dat voor de uitvoering van dit omgevingsprogramma extra financiële middelen nodig zijn, dan wordt dit afgewogen bij de Kadernota 2026.

Weidevogelkerngebied Zuidpolder van Delfgauw

In het buitengebied levert de realisatie van het Weidevogelkerngebied Zuidpolder van Delfgauw een belangrijke bijdrage aan de natuur in onze gemeente. Hiervoor zijn al de nodige stappen gezet, waaronder een ruilverkaveling zodat een aaneengesloten gebied is ontstaan. Het project voeren we uit met de provincie Zuid-Holland, Staatsbosbeheer en het Hoogheemraadschap van Delfland. In het najaar van 2024 is de uitvoering van de inrichtingsmaatregelen gestart. De werkzaamheden worden in het eerste kwartaal van 2025 afgerond. Voor het beheer zijn in 2024 pachtovereenkomsten gesloten voor weidevogelbeheer. In 2025 worden meerjarige afspraken over de pacht en het beheer gemaakt.

Dierenwelzijn

In 2024 actualiseren wij het beleid Dierenwelzijn waarbij dit herkenbaar een plek krijgt in het Omgevingsprogramma Groen in en om de Kernen. Hierin bepalen wij welke maatregelen wij nemen vanaf 2025. Verder is in 2024 een ganzenbeheerplan opgesteld voor de aanpak van de overlast door vooral uitheemse ganzensoorten.

Om de kernen ligt ruim 2.200 hectare buitengebied. Dat is ruim meer dan de helft van het totale gemeentelijk grondgebied. Daarvan is ongeveer 1.030 hectare natuur- en recreatiegebied. Dat is ruim 26% van het grondgebied van onze gemeente (bron: CBS). Dit geeft onze inwoners, en die van omliggende gemeenten, veel mogelijkheden om te bewegen in de groene ruimte. We willen de recreatieve mogelijkheden verder vergroten, in balans met natuur en landschap.

Recreatieve voorzieningen groene buitengebied

In 2024 hebben wij verder gewerkt aan de afronding van het project de Groenzoom. In 2023 is gefaseerd begonnen met de recreatieve verbinding Groenzoom-Balij (deel Reesloot tot Katwijkerlaan). In het 3e kwartaal van 2024 is de aannemer begonnen met de voorbelasting van het fietspad Molenlaan, het graven van de watergang en de benodigde aanpassingen van de diverse kabels en leidingen. Hierna volgt het aanleggen van het fietspad, de benodigde aanpassingen bij de Molenlaan en het aanbrengen van de groeninrichting. Deze projecten lopen door in 2025.

Daarnaast is in 2024 de toiletvoorziening bij de Dobbeplas vernieuwd. Verder heeft Staatsbosbeheer in 2024 de Ontwikkelagenda Balij-Bieslandsebos afgerond. Deze agenda geeft de aanpak om de recreatieve waarde en de natuurkwaliteit van De Balij-Bieslandsebos en de Dobbeplas te vergroten. Het bevat korte en lange termijn maatregelen. Dit is meegenomen als input voor het Omgevingsprogramma Groen in en om de Kernen.

Beheerverantwoordelijkheid groene buitengebied

In het groene buitengebied werken wij samen met partners zoals Staatsbosbeheer, het Hoogheemraadschap van Delfland en de provincie Zuid-Holland. Onze gemeente is verantwoordelijk voor het beheer van de Dobbeplas, het Wandelbos Laakweg, en het natuurgebied de Groene Keijzer. Staatsbosbeheer voert het beheer van deze gebieden uit volgens de samenwerkingsovereenkomst die wij met hen gesloten hebben. Van de provincie krijgen wij een jaarlijkse bijdrage voor het beheer van de Dobbeplas. De PZH heeft aangekondigd dat er vanaf 2026 een meer uniforme regeling komt voor alle recreatiegebieden in Zuid-Holland. Wij verwachten hierdoor aanzienlijk minder subsidie te ontvangen voor de Dobbeplas. In 2025 brengt Staatsbosbeheer in beeld wat de gevolgen hiervan zijn.

Recreatiegebied Ruyven beheren wij zelf. Daarnaast zijn wij eigenaar van een deel van het weidevogelkerngebied in de Zuidpolder van Delfgauw. Het beheer hiervan verloopt via pachtcontracten aan agrariërs. Samen met de gemeente Lansingerland zijn we ook verantwoordelijk voor het beheer van de Groenzoom. Hiervoor zijn beheerplannen gemaakt en afspraken met de Beheercombinatie Groenzoom. Voor de ontwikkelingen in de Groenzoom onderhouden wij contact met het Gebruikersplatform Groenzoom.