Stand van zaken en vooruitblik

Samenkracht en burgerparticipatie

Ontmoetingsplekken voor jongeren in de openbare ruimte

Ontmoetingen tussen jeugd en jongeren in de buitenruimte zijn onderdeel van het opgroeien. Normalisatie en acceptatie van jongeren in de openbare ruimte is benoemd in het Integraal Veiligheidsplan 2023–2026.

Op basis van een eerder uitgevoerde inventarisatie is in mei 2025 besloten om vier nieuwe jongerenontmoetingsplekken in de buitenruimte te realiseren in 2026. Daarbij is zorgvuldige afstemming met de omgeving belangrijk. Door middel van een participatietraject worden via de driemensschappen, jongeren, buurtbewoners en eventueel maatschappelijke partners, actief betrokken bij de locatiekeuze en de inrichting van de jongerenontmoetingsplekken. Het doel is om ontmoetingsplekken te creëren die goed aansluiten bij de wensen van jongeren, maar ook passen binnen de woonomgeving.

Gelet op de beschikbare financiële middelen is op dit moment gekozen voor buitenlocaties. De ervaringen met deze plekken worden zorgvuldig gemonitord en vormen de basis voor eventuele aanpassingen of uitbreiding in de toekomst. De jaarlijkse kosten voor de buitenlocaties komen ten laste van het budget preventief jeugdbeleid.

Volksgezondheid

De gemeente is op grond van de Wet Publieke Gezondheid verplicht om iedere vier jaar lokaal gezondheidsbeleid op te stellen. In maart 2025 heeft de raad de nota Lokaal Gezondheidsbeleid 2025-2028 vastgesteld. In deze nieuwe nota zijn (o.a.) de volgende speerpunten benoemd: bevorderen gezonde leefstijl (bewegen en voeding), mentale gezondheid, preventie genotmiddelen (alcohol en roken), gezond ouder worden, het verkleinen van gezondheidsverschillen en een gezonde leefomgeving. Periodiek wordt de raad geïnformeerd over de voortgang van de uitvoering van het beleid. De eerste voortgangsrapportage wordt eind 2026 opgesteld.

Regiovisie aanpak huiselijk geweld en kindermishandeling

In de Regiovisie Aanpak Huiselijk Geweld Haaglanden hebben gemeenten en netwerkpartners gezamenlijke ambities geformuleerd om huiselijk geweld te voorkomen en te stoppen. Oorspronkelijk liep de visie in 2022 af, maar deze is verlengd tot uiterlijk 2026 vanwege landelijke ontwikkelingen zoals het Toekomstscenario Kind en gezinsbescherming. Dit scenario richt zich op een effectievere jeugdbeschermingsketen. De regio zoekt actief verbinding met jeugdbeleid, met het Toekomstscenario als leidraad. Het streven is om eind 2025 de nieuwe regiovisie te laten vaststellen door alle lokale gemeenteraden. De regiovisie 2026 en verder gaat door op de prioriteiten uit de huidige regiovisie. Daarnaast is het voorstel, gelet op de huidige maatschappelijke ontwikkelingen, om in te zetten op een aantal nieuwe prioriteiten, zoals het voorkomen van femicide. Gemeenten besteden lokaal aandacht aan de campagne Orange the World om geweld tegen vrouwen tegen te gaan. Voor 2026 verwachten we een jaarlijkse indexatie van de € 0,30 per inwoner voor preventie & vroegsignalering. De begroting van de regiovisie is kostendekkend tot 2030.

Brede SPUK-regeling: Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA), Regionaal Integraal Zorgakkoord (RIGA) en Aanvullend Zorg- en Welzijnsakkoord (AZWA)

Sinds 2023 ontvangt de gemeente via de Brede SPUK-regeling middelen om hier lokaal invulling aan te geven. Deze middelen ondersteunen het realiseren van de ambities uit landelijke akkoorden zoals het Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA), het Integraal Zorgakkoord (IZA) en het Regionaal Integraal Gezondheidsakkoord (RIGA), met als doel een gezonde generatie in 2040 en een houdbare druk op de zorg.

In 2025 zijn, op basis van het integraal plan van aanpak 2023-2026, de belangrijkste ketenaanpakken niet alleen opgestart, maar ook daadwerkelijk ingebed in de lokale uitvoeringspraktijk. Onze gemeente is actief binnen alle vijf landelijke ketenaanpakken van het Gezond en Actief Leven Akkoord: Kansrijke Start, Kind naar Gezonder Gewicht, Gecombineerde Leefstijlinterventie (GLI), Welzijn op Recept (sociaal verwijzen) en Valpreventie. De uitvoering vindt plaats in samenwerking met onder andere SWOP, GGD Haaglanden, huisartsen, scholen, kinderopvang en sportverenigingen. Hierdoor is in Pijnacker-Nootdorp al een stevig fundament gelegd voor een preventieve, integrale aanpak van gezondheid binnen het sociaal domein. Ook de verbinding met het RIGA verloopt goed: de lokale en regionale inzet sluiten inhoudelijk op elkaar aan.

De huidige looptijd van de Brede SPUK is tot en met 2026. Vanaf 2026 komt er echter minder geld beschikbaar vanuit de Brede SPUK. Het Rijk heeft besloten om een generieke korting van 10% op het totale budget door te voeren. Dit betekent dat gemeenten structureel minder middelen ontvangen om activiteiten op het gebied van sport, bewegen, gezondheid, cultuur en de sociale basis te financieren. Tegelijkertijd is nog niet duidelijk welke thema’s na 2026 onder de Brede SPUK blijven vallen en welke ondergebracht worden bij andere landelijke regelingen, zoals het Integraal Zorgakkoord (IZA), het Regionaal Integraal Gezondheidsakkoord (RIGA) en het Aanvullende Zorg en Welzijnsakkoord (AZWA). Daarbij wordt onder andere gedacht aan onderdelen als kansrijke start, mantelzorg, mentale gezondheid en de aanpak van overgewicht.

Hoewel de exacte invulling nog niet vaststaat, is duidelijk dat er minder middelen beschikbaar zullen zijn, terwijl de maatschappelijke opgaven onverminderd groot blijven. Ons uitgangspunt blijft dat we beschikbare middelen zo doelmatig mogelijk inzetten om de gezondheid, vitaliteit en sociale samenhang van onze inwoners te bevorderen. Tegelijkertijd is het onvermijdelijk dat de korting vanaf 2026 merkbaar zal zijn in het lokale aanbod. We informeren de raad zodra er meer duidelijkheid is over de exacte invulling van de SPUK vanaf 2026. Een mogelijke oplossing om ruimte te creëren binnen de brede SPUK voor komend jaar is de inzet van SPUK IZA-middelen voor bestaande projecten.

Vaccinatiegraad (JGZ)

De vaccinatiegraad in de regio Haaglanden laat de afgelopen jaren een dalende trend zien. In 2025 is de JGZ, in samenwerking met GGD Haaglanden, een breed onderzoek onder professionals en bewoners gestart naar de oorzaken en achtergronden van deze dalende vaccinatiegraad. In dit onderzoek worden ouders actief betrokken via gespreksgroepen, waarin hun ervaringen en motieven centraal staan. Het doel is om via dialoog en maatwerk het vertrouwen in de vaccinatievoorziening en in de overheid te versterken. De komende periode zet de JGZ extra in op het organiseren van flexibele gespreksvormen, zodat ouders beter bereikt en betrokken kunnen worden.

Kernteam

Ons kernteam biedt ondersteuning aan inwoners van alle leeftijden en werkt intensief en integraal samen met andere teams binnen het sociaal domein, zoals Wmo, Participatie, Schuldhulp, vroegsignalering en leerplicht. Ook wordt er binnen het domein via de procesregisseur zorg en veiligheid nauw samengewerkt tussen het kernteam en team Veiligheid & Handhaving in casuïstiek over woonoverlast, huiselijk geweld en personen met verward of onbegrepen gedrag. Het doel is om hulp steeds beter vanuit het huishouden te organiseren in plaats van via losse regelingen. Samenwerking met partners zoals huisartsen en scholen is hierin van groot belang.

Niet elke hulpvraag is een zorgvraag. Onze professionals beoordelen wat inwoners zelf kunnen doen. Vaak ook samen met hun sociale netwerk en/of met onze partners in het voorliggende veld zoals de SWOP, het jeugd- en jongerenwerk en de bibliotheek. Ook zij kunnen passende ondersteuning bieden. Daarnaast bieden ook onze vrijwilligersorganisaties een mooi aanbod: zoals een maatje via JongPerspectief, Homestart en Kind aan Huis van Humanitas. We versterken de positie en stem van jongeren door de JIM-aanpak: Jouw Ingebrachte Mentor.

Kostenbeheersing en kwaliteitsverbetering zijn vaste onderdelen van de werkzaamheden binnen alle teams van het domein Samenleving. De krapte op de arbeidsmarkt blijft een uitdaging, waardoor goed personeelsbeleid essentieel is. De uitwerking en uitvoering van de nieuwe Visie op het Sociaal Domein, in combinatie met de opdracht om uitgaven in balans te brengen met inkomsten, zijn de uitdagingen voor de korte en middellange termijn. Verwacht wordt dat gemeenten in de toekomst meer taken krijgen, waarvoor ad-hoc aanpassingen en voldoende gekwalificeerd personeel nodig zijn. Dit vergt aanzienlijke inspanningen, gezien de toenemende vragen, de aard van de vragen en het niet evenredig toenemende aantal werkenden en vrijwilligers.

Sportbeleid en activering

Begin 2025 is de uitvoeringsagenda 2023-2024 van het Lokaal Sportakkoord PN 2023-2026 geëvalueerd en is de nieuwe uitvoeringsagenda voor 2025-2026 opgesteld. Doelstellingen van dit akkoord zijn:

- Het vitaler maken en versterken van sportaanbieders;
- Extra aandacht voor inwoners die het nodig hebben;
- Werken aan een veilige sportomgeving;
- Verbeteren van motorische (basis)vaardigheden van (jongste) jeugd.

De inzet van Team4Talent (T4T) en de samenwerking met de partners wordt vanuit de Brede Regeling Combinatiefunctionarissen (BRC) tot en met 2026 voortgezet. Met 3,7 fte functionarissen sport en 1,6 fte functionarissen cultuur binnen T4T wordt er samengewerkt  met Stanislas Pijnacker, zeventien basisscholen, één kinderopvangorganisatie en drie sportorganisaties om sportieve en culturele activiteiten te organiseren.

Naast T4T zijn er ook beweegcoaches (1,5 fte) actief voor de doelgroepen senioren, aangepast sporten en mensen met chronische aandoeningen. Afspraken zijn vastgelegd in een samenwerkingsovereenkomst tot en met 2026. De beweegcoaches initiëren, verbinden en voeren activiteiten uit en stimuleren samenwerking tussen sport-, zorg- en welzijnsprofessionals. Ze werken samen met lokale sport- en beweegaanbieders. Ipse de Bruggen en de SWOP participeren in dit project.

Eind 2026 lopen de bestaande afspraken rondom de inzet van de sport- en cultuurfunctionarissen van Team4Talent en de beweegcoaches bij Ipse en de SWOP af. Daarom voeren we in 2026 een projectevaluatie uit, zodat er informatie beschikbaar is op basis waarvan besloten kan worden of deelname aan de Brede Regeling Combinatiefuncties na 2026 gecontinueerd kan worden. Een en ander zal mede afhangen of de BRC na 2026 door de Rijksoverheid wordt voorgezet en keuzes in het kader van toekomstbestendige gemeentefinanciën.

Sportaccommodaties

Er wordt uitvoering gegeven aan de voorgenomen investeringsplannen voor zowel de buitensport-, als de binnensportaccommodaties.

Buitensportaccommodaties

Voor de buitensportaccommodaties voeren we het Beheerplan sportvelden 2024-2027 uit. Concreet betekent dit dat we in 2026 het kunstgras vervangen in enkele doelgebieden op sportcomplex De Groene Wijdte. De centrale parkeerplaats van dit sportcomplex wordt uitgebreid met grasparkeerplaatsen aan de noordzijde van het huidige (centrale) parkeerterrein. Daarnaast worden de groenstroken tussen de HCP en het clubgebouw van DSVP heringericht en krijgt het asfalt bij DSVP en van de calamiteitenroute een opknapbeurt. In Nootdorp vervangen we op sportpark Centrum het grasmasterveld, inclusief de hekwerken.

Binnensportaccommodaties

Op basis van resultaten uit het onderzoek naar het toekomstperspectief van sportzaal Koningshof (Het Baken) is in de tweede helft van 2025 een toekomstplan opgesteld voor deze sportzaal. Besluitvorming over de toekomst van sportzaal Koningshof zal naar verwachting in 2026 plaats vinden. Het is aannemelijk dat het toekomstplan voor de sportzaal leidt tot onvoorziene kosten, die niet in de begroting opgenomen zijn.

In de tweede helft van 2025 zijn de eerste akoestische maatregelen in sporthal De Viergang genomen. Deze worden in de zomerperiode van 2026 afgerond met de vervanging van de twee scheidingswanden.

Cultuurvoorzieningen

Cultuurnota 'Verbinden door cultuur'

Tijdens de besluitvormende vergadering van juni 2025 nam de gemeenteraad een motie aan waarin het college is gevraagd een nieuwe cultuurnota op te stellen. Een cultuurnota met een heldere visie en ambitie tot 2030. Vanuit de visie worden strategische thema's benoemd die vervolgens vertaald worden naar concrete doelstellingen, inclusief indicatoren om de voortgang te monitoren. De nieuwe cultuurnota wordt uiterlijk januari 2026 aan de gemeenteraad voor besluitvorming voorgelegd. 

Sociaal Cultureel Centrum Pijnacker

Begin 2025 is gestart met het traject om te komen tot een Definitief Ontwerp van het SCC. Om ervoor te zorgen dat het ontwerp aansluit bij het door de raad ter beschikking gestelde budget, is meer tijd nodig voor het ontwerptraject dan voorzien. Naar verwachting wordt het ontwerptraject in 2026 afgerond en kan de Europese aanbesteding in gang worden gezet. We sturen op oplevering van het nieuwe Sociaal Cultureel Centrum in Pijnacker in 2028. Parallel aan het ontwerptraject wordt samen met de omgeving onder andere gewerkt aan maatregelen om de overlast van de realisatie voor de omgeving zoveel mogelijk te beperken. Deze activiteiten (samen met de klankbordgroep) worden ook in 2026 voortgezet.

Preventieve en algemene voorzieningen sociaal domein

Doorontwikkeling van de algemene voorzieningen

De algemene voorzieningen in onze gemeente zijn gericht op preventie en het afvangen van maatwerkvraagstukken, door inzet van vrijwilligers en de sociale omgeving van inwoners met een hulpvraag. Daarnaast richt de ontwikkeling van de algemene voorzieningen zich op het verbinden van de algemene (gesubsidieerde) voorzieningen met de maatwerkvoorzieningen. Hiermee vergroten we de doelmatigheid en realiseren we een aansluitend palet van ondersteuningsmogelijkheden voor onze inwoners.

Visie op het sociaal domein

Onze samenleving is gebouwd op een sterke sociale basis: inwoners zijn verbonden door families, vriendenkringen, verenigingen, netwerken, wijken en andere verbanden. Als door de uitdagingen van het leven de veerkracht onder druk staat, bieden we vanuit het sociaal domein passende ondersteuning. Daarbij is voorkomen beter dan genezen. We zetten in op preventie en vroegsignalering. Vroegtijdig inzetten van lichtere zorg en ondersteuning voorkomt dat zwaardere en duurdere zorg (direct) nodig is.

In de nieuwe visie op het sociaal domein is een uitvoeringsagenda op hoofdlijnen opgenomen. De hoofdlijnen van de uitvoeringsagenda zijn nader uitgewerkt. In 2026 wordt het beleidskader 'Wijken die werken' geëvalueerd, starten we onderzoek naar de ontwikkeling van een sociale kaart en geven we uitvoering aan het interventieplan kostenbeheersing en innovatie sociaal domein en de Lokale Inclusie Agenda. De haalbaarheid van de sociale kaart hangt samen met de financiële ruimte voor bijvoorbeeld beheer en onderhoud, waar op dit moment nog geen rekening mee gehouden is in de begroting.

Interventieplan kostenbeheersing en innovatie sociaal domein

In 2026 wordt uitvoering gegeven aan de maatregelen die zijn opgenomen in het nieuwe interventieplan kostenbeheersing en innovatie sociaal domein 2025-2028. Het plan bevat 23 maatregelen die naar verwachting bijdragen aan een besparing van circa 1,8 miljoen (zie ook Programma 7).

Lokale Inclusie agenda

De Lokale Inclusie Agenda vormt de leidraad voor alle inspanningen van de gemeente en haar partners om van Pijnacker-Nootdorp een nog inclusievere gemeente te maken, waar iedereen volwaardig kan deelnemen. Hierbij nemen we het perspectief van onze inwoners en ervaringsdeskundigen (hiervoor werken we samen met een klankbordgroep) mee en zorgen we ervoor dat inclusie verweven is in al onze beleidsterreinen. In april 2025 is de startnotitie vastgesteld en in januari 2026 wordt de Lokale Inclusie Agenda voor besluitvorming voorgelegd aan de gemeenteraad. In 2026 geven wij uitvoering aan de Lokale Inclusie Agenda.

Welzijnsondersteuner ouderen

In 2026 wordt de evaluatie van de tweejarige pilot ‘Welzijnsondersteuner Ouderen (WOO)’ samen met DSW, afgerond. Met de inzet van de WOO in de huisartspraktijken wordt een betere verbinding gecreëerd tussen zorg en welzijn. De WOO fungeert als de spin in het web en zorgt voor verbinding met het voorliggend veld en waar nodig met het sociaal domein binnen de gemeente. Voor structurele voortzetting van de pilot zijn wij in gesprek met DSW. Er zijn echter nog geen financiële middelen beschikbaar.

Ondersteuning vrijwilligers en mantelzorgers

In 2025 heeft SWOP zich sterk ingezet voor het versterken van vrijwillige inzet en mantelzorgondersteuning, onder andere met de week van de mantelzorg en het bedanken van de vrijwilligers. Er is gestart met de voorbereidingen voor een vrijwilligersacademie en een campagne om vrijwilligerswerk meer zichtbaar te maken.

In 2026 worden diverse concrete acties ondernomen om vrijwillige inzet te versterken en te verbreden. SWOP start met de uitvoering van de vrijwilligersacademie, waarin trainingen en ondersteuning worden geboden op basis van de behoeften van vrijwilligers. Tegelijkertijd wordt het project ‘uitbreiding vrijwillige inzet’ uitgerold, met als doel nieuwe doelgroepen zoals jongeren, mensen met een uitkering, nieuwkomers en mensen met een beperking te betrekken. Er wordt gewerkt aan de verbetering van de zichtbaarheid van het Vrijwilligers Informatie Punt en de vacaturebank. De inzet van een community-app wordt onderzocht. Voor jongeren worden de maandelijkse MeetUps voortgezet en wordt gestart met het project ‘SWOP Blijmakers’, waarin jonge en oudere vrijwilligers samen laagdrempelige activiteiten ondernemen. Daarnaast worden maatschappelijke stages en MDT-trajecten ondersteund en wordt de samenwerking met scholen versterkt.

Binnen de mantelzorgondersteuning wordt onderzocht hoe vrijwilligers en ervaringsdeskundigen kunnen bijdragen aan het verlichten van de druk op individuele begeleiding. In de palliatieve terminale zorg blijven VPTZ-vrijwilligers ondersteuning bieden aan mensen in de laatste levensfase en hun naasten. Vrijwillige maatschappelijk begeleiders ondersteunen statushouders bij hun integratie en sleutelpersonen worden ingezet om bruggen te slaan tussen culturen.

Begraafplaatsen

De gemeente is verplicht om te voorzien in de mogelijkheid van een openbare begraafplaats. Deze voorziening is de Algemene Begraafplaats Sint Janshof. Voor het beheer van de begraafplaats is een stichting opgericht.