Stand van zaken en vooruitblik

Demografische gegevens

Voordat we ingaan op de inhoudelijke stand van zaken, staan we eerst stil bij enkele demografische gegevens. Die zijn belangrijk voor de behoefte aan onderwijshuisvesting en andere sociale voorzieningen. We analyseren daarom regelmatig de woningbouwplanning en beoordelen de gevolgen daarvan.
We laten jaarlijks nieuwe leerlingenprognoses opstellen op basis van de actuele woningbouwplanning. Volgens de woningbouwplanning per 1 januari 2021 streven we naar 452 nieuwe woningen in 2022.

Uit de prognoses van maart 2021 blijkt, dat het aantal leerlingen in de kernen Nootdorp en Delfgauw, nagenoeg hetzelfde blijft als in de vorige prognose werd verwacht. In Pijnacker is het leerlingenaantal dit jaar ruim 100 leerlingen lager dan bij de vorige prognoses werd verwacht. Dit is het gevolg van het achterblijven van leerlingen uit Tuindershof. Voor dit gebied werden vanaf het huidige schooljaar leerlingen verwacht, maar deze leerlingen zijn nog niet gekomen. Deze leerlingen worden - volgens de prognoses - nu één jaar later verwacht.

De gemeente Pijnacker-Nootdorp is een gemeente met veel jongeren. Inmiddels daalt het aantal jongeren in de leeftijd van 4-18 jaar gemeentebreed. Voor de kern Pijnacker is nog sprake van groei. Onderstaande grafieken tonen de demografische ontwikkeling.

Openbaar basisonderwijs

De gemeente is volgens de wet verantwoordelijk voor het openbaar onderwijs. De bestuurlijke taken vallen onder verantwoordelijkheid van Stichting Scholengroep Holland (sinds 2008). Deze stichting heeft in onze gemeente vier openbare basisscholen: de Bonte Tol en het Dalton kindcentrum in Pijnacker, de Meander in Delfgauw en de Winde in Nootdorp. De Scholengroep heeft een nieuw strategisch beleidsplan opgesteld voor de komende vier jaar. De begroting en jaarrekening van de Scholengroep Holland zijn in orde.

Onderwijshuisvesting

Ontwikkeling normbedragen onderwijshuisvesting

Om aan te sluiten bij de prijzen voor bouw van scholen zoals deze in de markt van kracht zijn, zijn de financiële normen voor de onderwijshuivesting in 2019 aangepast met 40%. Daarnaast worden de normen jaarlijks geïndexeerd conform de richtlijnen van de VNG. In 2021 ging het om een indexering van 6,38%.
De extra vergoeding voor duurzaamheidsmaatregelen is nu ook verwerkt in de normering. De normen zijn aangepast met 9,6%. De duurzaamheidsbijdragen van € 150/m2 gemeente en € 100/m2 schoolbestuur zijn hiermee komen te vervallen.

Onderzoek onderwijsaanbod

In 2020 hebben we - samen met de schoolbesturen en de samenwerkingsverbanden - laten onderzoeken of er aanvullende huisvesting nodig is voor de onderwijsvoorzieningen: speciaal basisonderwijs (SBO), (voortgezet) speciaal onderwijs (V)SO) en voortgezet onderwijs (VO). Deze onderwijsvoorzieningen hebben vaak een regionale functie en dienen om die reden in een regionale context beoordeeld te worden.
De resultaten uit de onderzoeken zijn met de raad gedeeld. Naar aanleiding van het onderzoek naar SBO en (V)SO, gaan we SBO Prinsenhof herhuisvesten in scholenomplex Koningshof na vertrek van de Casaschool in 2024. Jaarlijks laten wij nieuwe leerlingenprognoses opstellen, zodat we tijdig kunnen anticiperen op eventuele uitbreiding van onderwijsvoorzieningen.

Integrale kindcentra en Integraal Huisvestinhsplan Onderwijs

Het IKC uitvoeringsprogramma 2018-2024 is in 2019 vastgesteld en in uitvoering. Begin 2021 zijn we begonnen met het opstellen van een Integraal Huisvestingsplan Onderwijs (IHPO). Het IHPO geeft een actualisatie van de onderwijshuisvestingsplannen uit het IKC uitvoeringsprogramma en bouwt voort op het strategisch huisvestingsplan en de visie op de samenwerking tussen onderwijs en opvang.
In het IHPO geven we gemeentebreed een overzicht van de lopende huisvestingsprojecten, gaan we in op de ontwikkelingen op de scholen en krijgen ook de aanvragen voor het programma onderwijshuisvesting voor 2022 een plek. Het IHPO gaan we jaarlijks actualiseren, bespreken met de schoolbesturen en laten vaststellen door het college en de raad.

Pijnacker

In Keijzershof wordt gewerkt aan uitbreiding van de scholen en de kinderopvang van Het Nest door realisatie nieuwbouw kindcentrum Vlinderboom. Na oplevering van de nieuwbouw (eind 2022) neemt de Keizerskroon het gedeelte van de Vlinderboom in gebruik. Aan het begin van het schooljaar 2021/2022 heeft de Tweemaster zijn intrek genomen in het Dalton kindcentrum Pijnacker in Ackerswoude. De ruimte die de Tweemaster achterlaat in het scholencomplex Koningshof, is door vijf groepen van SBO Prinsenhof in gebruik genomen. De tijdelijke accommodatie van de Mariaschool wordt vervangen door permanente bouw voor de school en de kinderopvang. In Pijnacker-Noord zijn we aan de slag gegaan met nieuwbouw voor de Schatkaart (inclusief kinderopvang), de Casaschool en een accommodatie voor het bewegingsonderwijs.
In Pijnacker centrum is uitbreiding van de Beatrixschool, inclusief kinderopvang, voorzien.

Nootdorp

In Nootdorp is sprake van vervangende nieuwbouw voor het kindcentrum de Regenboog, als onderdeel van het project 'Hart van Nootdorp'. Het kindcentrum, gevormd door de Regenboogschool en de kinderopvang locatie de Klauterbeer, krijgt nieuwbouw in plaats van renovatie van het oude gebouw.

De oude locatie van de Winde - aan de Sytwinde - is niet langer in gebruik door deze school. Dit gebouw wordt nu door de Regenboog en Skippy gebruikt. Met ingang van schooljaar 2020/2021 heeft de Winde volledig intrek genomen in het hoofdgebouw aan De Poort. De Klauterbeer is hier ook tijdelijk gehuisvest, in verband met herontwikkeling van de brandweerlocatie als onderdeel van het project 'Hart van Nootdorp'.

Delfgauw

In Delfgauw hebben we te maken met een teruglopend aantal leerlingen. De daar aanwezige onderwijsvoorzieningen voorzien in de huidige behoefte.

Huisvesting Speciaal Basis Onderwijs (SBO) en (Voortgezet) Speciaal Onderwijs (V)SO)

Het leerlingenaantal op SBO Prinsenhof neemt de komende jaren toe. Dit is een gevolg van de ontwikkelingen in het passend onderwijs. Uit het huisvestingsonderzoek voor SBO en (V)SO blijkt dat niet alleen het leerlingenaantal stijgt, maar ook dat het gebouw waarin SBO Prinsenhof gehuisvest is, ongeschikt is voor permanente huisvesting voor leerlingen in het speciaal basisonderwijs. Daarom is recent besloten tot herhuisvesting van SBO Prinsenhof in het scholencomplex Koningshof na het vertrek van de Casaschool in 2024. Voordat de Prinsenhof permanent overgaat naar het scholencomplex wordt het gerenoveerd.

De speciale onderwijsschool 't Kraaienest wordt uitgebreid met een VSO afdeling bij de hoofdvestiging op het terrein van Ipse de Bruggen. In 2020 is hiervoor een realisatieovereenkomst ondertekend door Lucas onderwijs, Ipse de Bruggen en de gemeente. Naar verwachting wordt in de tweede helft van 2021 met de uitbreiding begonnen en kan deze medio 2022 in gebruik worden genomen.

Huisvesting Voortgezet onderwijs (VO)

Het Stanislascollege heeft behoefte aan uitbreiding. Prognoses laten zien dat er structureel meer leerlingen op de school worden verwacht, dan dat het bestaande gebouw kan huisvesten. Voor de korte termijn is een tijdelijke oplossing gezocht bij De Schatkaart in Pijnacker-Noord, totdat deze gebouwen medio 2022 worden gesloopt. Voor de langere termijn is uitbreiding van het huidige gebouw nodig. Besluitvorming over omvang en toekenning van middelen heeft in 2019 plaats gevonden. Het schoolbestuur werkt aan een programma van eisen. In verband met de corona crisis is hierbij vertraging opgetreden. Aan het schoolbestuur is tot 1 mei 2022 uitstel verleend voor de start met de realisatie van de uitbreiding.

Onderwijsbeleid en leerlingzaken, inclusief volwasseneneducatie

De gemeente heeft ook inhoudelijke taken die bijdragen aan de ontwikkeling van jonge kinderen.
De gemeente is verantwoordelijk voor onder andere leerlingenvervoer, de voor­schoolse voorzieningen, leerplicht, voorkomen van schooluitval en het organiseren van samenwerking tussen de lo­kale partijen die zich met de jeugd bezighouden. Ook voor volwassenen hebben we een plicht educatie te organiseren, bijvoorbeeld in verband met laaggeletterdheid.

Leerlingenvervoer

Op basis van de Verordening leerlingenvervoer kunnen ouders/verzorgers aanspraak maken op een vervoersvoorziening, die aansluit bij de mogelijkheden van de leerling. Ons beleid is er op gericht zoveel mogelijk leerlingen, al dan niet onder begeleiding, met het reguliere vervoer (OV, fiets) naar school te laten gaan. Soms is aangepast vervoer noodzakelijk, in dat geval wordt taxi-vervoer ingezet; hierbij wordt samengewerkt met de gemeenten Delft, Midden-Delfland, Rijswijk en Westland. Voor de uitvoering van het leerlingenvervoer zijn drie vervoerders gecontracteerd. Ook voor het vervoer in het kader van de Jeugdwet (vervoer van en naar jeugdinstellingen) wordt met de eerdergenoemde vier gemeenten samengewerkt.

Voorschoolse voorzieningen

Onze ambitie is voorschools aanbod van hoge kwaliteit voor de jeugd tot vier jaar te regisseren. Op basis van de subsidieregeling VVE-peuteropvang komen alle kinderopvangaanbieders in de gemeente vanaf 2020 in aanmerking voor subsidie. Sinds 2020 zijn twee aanbieders actief in onze gemeente. De komende jaren zal blijken of er, naast SkippyPePijN en Triodus, aanbieders toetreden tot de markt.

Door corona zijn er in het onderwijsveld, de opvang en de jeugdgezondheidszorg andere prioriteiten gesteld, waardoor vertraging is opgetreden in de ambties die we hebben met de voor- en vroegschoolse educatie in Pijnacker-Nootdorp. Dat heeft ook de onderwijsinspectie geconstateerd. Daarom zijn we in 2021 gestart met een traject waarmee we de volgende opbrengsten beogen:

  1. Een breed gedragen plan om de toeleiding naar VVE te verbeteren en daarmee het bereik VVE te verhogen;

  2. Een breed gedragen opzet voor een structurele VVE-monitor over bereik, kwaliteit en opbrengsten VVE (inclusief resultaatafspraken VVE);

  3. Breed gedragen afspraken over de inzet van een pedagogisch beleidsmedewerker in de VVE vanaf 2022;

  4. Een handleiding voor het vaststellen van de subsidiebedragen VVE peuteropvang 2022 en verder.

Daarmee willen we flinke stappen in de uitvoering van VVE zetten.

Lokaal educatieve agenda (LEA)

In 2022 geven we uitvoering aan de LEA 2020-2022. Dat doen we in samenwerking met vertegenwoordigers uit het onderwijs, de voorschoolse voorzieningen, de jeugdgezondheidszorg en de bibliotheek. Onderwerpen die op de agenda staan gaan onder andere over gelijke kansen, de doorgaande leerlijn, zorg en ondersteuning, voor- en vroegschoolse educatie, voortijdig schoolverlaten, natuur- en milieu-educatie en cultuureducatie. Deze onderwerpen staan in het derde kwartaal van 2021 op de agenda voor het overleg met de betrokkenen. Wij streven ernaar om deze punten voor het einde van het jaar ingevoerd te hebben.

Leerplicht – Regionale Meld- en Coördinatiefunctie (RMC)

Dit schooljaar zijn er binnen de gemeente Pijnacker-Nootdorp 13.857 jongeren woonachtig in de leeftijd van 5 tot 23 jaar. Verdeeld per leeftijdscategorie:

Aantal leerlingen

2019-2020

In beeld bij leerplicht of RMC

Percentage

Volledig leerplichtigen basisonderwijs 5-12

5.983

85

1,4%

Leerplichtigen en kwalificatieplichtigen 13-17

4.318

243

5,6%

Doelgroep RMC 18-23

3.556

343

9,6%

Totaal

13.857

671

4,8%

Bovenstaand de leerlingen die als absoluut verzuim geregistreerd stonden, de jeugdige staat dan niet op een school of instelling ingeschreven. Dit komt in de meeste gevallen voor bij verhuisleerlingen en leerlingen die de overstap maken van groep 8 naar het voortgezet onderwijs. De oorzaak is de administratieve afhandeling; als de geldende regels niet juist worden toegepast, waardoor de leerling wordt geregistreerd als absoluut verzuim, terwijl de leerling wel staat ingeschreven.

Dit zijn de gegevens van het schooljaar 2019/2020. Informatie over het schooljaar 2020/2021 is eerst eind 2021/begin 2022 beschikbaar. Dit geldt voor: absoluut verzuim, relatief verzuim en voortijdig schoolverlaten.

Dit schooljaar werd door 813 jongeren een startkwalificatie behaald. Het leerplichtteam heeft in totaal 426 dossiers behandeld (328 personen).

Onze aanpak van schoolverzuim en het voortijdig schoolverlaten is nog steeds succesvol. We hebben een relatief laag aantal schoolverzuimers en schoolverlaters. Het lukt ons om de meeste jongeren waarbij schoolverlaten dreigt, toch op school te houden. Jongeren die al uitgevallen zijn, worden teruggeleid naar school of volgen een ander traject gericht op leren en werken.

VSV-agenda 2021-2024

We hebben een gezamenlijk en regionaal programma ter voorkoming en bestrijding van voortijdig schoolverlaten van jongeren tussen 12 en 23 jaar. Dit is de VSV agenda 2021-2024. In dit programma staat de aanpak bestrijding voortijdig schoolverlaten, leerplicht en RMC beschreven en de visie en ambitie voor de periode 2021 tot en met 2024. De VSV-agenda 2021-2024 bouwt voort op de ervaringen en successen van de afgelopen vier jaar.

Voorzetting van de maatregelen:

In de agenda wordt een uitgebreide beschrijving per maatregel gegeven. Onderstaand staat een zeer beknopte toelichting van de maatregelen.

  • Maatregel 1: Plusvoorziening Coachvoorziening (preventieve inzet op vo en mbo van de Pluscoach, zowel vrijwilligers als professionals kunnen ingezet worden);

  • Maatregel 2: Flexservice bij de ROC’s (tijdelijke voorzieningen voor mbo-jongeren die (nog) niet in het reguliere onderwijssysteem passen, combi zorg-structuur);

  • Maatregel 3: Flexvoorzieningen in het vo (tijdelijke voorzieningen voor vo-jongeren die (nog) niet in het reguliere onderwijssysteem passen, combi zorg-structuur);

  • Maatregel 4: Maatwerk onderwijs arbeidsmarkt (coaching voorziening met als afkorting ‘MOA’, bedoeld voor kwetsbare jongeren die zijn uitgevallen en die dreigen uit te vallen. Coaches bieden intensieve ondersteuning om jongeren terug naar school of naar de arbeidsmarkt te leiden;

  • Maatregel 5: RMC-casemanagement (betreft aanvulling op het regulier casemanagement dat wordt bekostigd vanuit de RMC-middelen. Met deze aanvulling kan extra worden ingezet op preventieve begeleiding en begeleiding voor de kwetsbare doelgroepen als de jongeren vanuit het praktijk- en voortgezet speciaal onderwijs);

  • Maatregel 6: Inzet van diverse vsv-maatregelen zoals vsv- en coaching trajecten en ondersteuning bij studiekeuze en loopbaanbegeleiding.

Jongeren in een kwetsbare positie (JIKP)

De groep JIKP zijn jongeren uit het Praktijkonderwijs (pro), voorgezet speciaal onderwijs (vso), vmbo basisberoepsgerichte leerweg en mbo-entree onderwijs. Deze jongeren zijn vaak niet in staat om het wettelijk minimumloon te verdienen of te werken zonder extra begeleiding van een jobcoach.
We werken hierin samen met de gemeente Zoetermeer. We organiseren voor de jongeren van het pro en vso de Next Step. Op deze beroepenbeurs kunnen de jongeren zich oriënteren op hun vervolgstap.
Het aantal jongeren waar het om gaat is circa 39. Deze jongeren worden ondersteund door een jobcoach vanuit de gemeente.

In het verslagjaar kwamen 39 jongeren in beeld en stroomden uit naar:

(Vervolg) onderwijs

15

Werk (in combinatie met een opleiding)

10

Doorstroom naar participatiewet

9

Hoogst haalbare (WMO, Kernteam)

4

Verhuisd

1

Totaal

39

Samenwerking onderwijs en bedrijfsleven

In 2022 wordt de samenwerking tussen het bedrijfsleven en het onderwijs in de regio Lansingerland/Pijnacker-Nootdorp voortgezet onder aanvoering van een nieuw bestuur. De gemeente faciliteert dit proces waar nodig. De samenwerking wordt door alle betrokken partijen niet alleen als wenselijk, maar ook als noodzakelijk gezien. Wij onderstrepen het belang van de samenwerking tussen onderwijs en bedrijven en hebben hier ook aandacht voor bij de actualisatie van onze economische visie.

Volwasseneneducatie
  • De gemeente is wettelijk verplicht om laaggeletterdheid (moeite met lezen en schrijven op basisniveau) bij volwassen inwoners tegen te gaan. In onze gemeente is 5% tot 8% van de volwassen bevolking laaggeletterd. Landelijk is dat 18% en in Zuid-Holland 15,7% (bron: Stichting Lezen & Schrijven). De volwasseneneducatie wordt georganiseerd per arbeidsmarktregio. In ons geval is dat de arbeidsmarktregio Zuid-Holland Centraal (ZHC). Zoetermeer voert de regie.
    Onze gemeente werkt vooralsnog samen met ROC Mondriaan en bibliotheek Oostland. De trajecten worden verzorgd op locatie Taalhuis in de bibliotheek in Pijnacker en bij het ROC Mondriaan in Delft.

  • We hebben in ZHC verband een nieuw regionaal plan laaggeletterdheid/volwasseneneducatie opgesteld. Dit is in juli 2021 vastgesteld door de colleges van de ZHC gemeenten. We gaan ook vanaf juli 2021 aan de slag met de inkoop van nieuwe taaltrajecten middels een Europese aanbesteding die naar verwachting in juli 2022 is afgerond. Onze inwoners kunnen dan vanaf het nieuwe schooljaar 2022-2023 terecht bij een nieuwe taalaanbieder. Tot die tijd kunnen inwoners terecht bij onze huidige aanbieder ROC Mondriaan te Delft. De aanbesteding is in beginsel alleen voor de formele trajecten. De informele trajecten lopen via het Taalhuis van de bibliotheek Oostland. Hiervoor ontvangt het Taalhuis Pijnacker-Nootdorp jaarlijks een subsidie van de gemeente Zoetermeer. De hoogte hiervan wordt vastgesteld in samenspraak met de gemeente Pijnacker-Nootdorp. De trajecten van het Taalhuis vallen buiten de aanbesteding.