Het programma Ruimte en wonen bestaat uit drie onderdelen:

1. Ruimte en leefomgeving;

2. Wonen en bouwen;

3. Grondexploitaties, met uitzondering van bedrijventerreinen.

In (het ontwerp van) de omgevingsvisie 2050 ‘Verbonden met elkaar‘ staat wat onze ambities zijn, hoe dat er buiten uitziet en hoe we daar willen komen. Met een integrale benadering van de hele fysieke leefomgeving, waaronder de bovenstaande drie onderdelen, willen we bestaande kwaliteiten behouden en versterken, zodat mensen graag in onze gemeente willen (blijven) wonen, werken en recreëren.

We willen dat onze inwoners, van jong tot oud, prettig en veilig kunnen wonen en verblijven in Pijnacker-Nootdorp. Dat doen we door een aantrekkelijke woonomgeving te bieden met voldoende woningen in alle prijsklassen. Daarom werken we, overeenkomstig de Woonvisie Pijnacker-Nootdorp 2030, aan een verbetering van de doorstroming op de woningmarkt en het uitbreiden van het woningaanbod.
Daarmee bieden we ook aan nieuwe inwoners de kans om in Pijnacker-Nootdorp te komen wonen.

Herkenbare en aantrekkelijke gemeente met drie kernen met een hoge woonkwaliteit

Het eigen karakter van Pijnacker-Nootdorp willen we versterken. De inwoners hebben tijdens het participatietraject van de omgevingsvisie bevestigd dat het prettig, fijn en veilig wonen is in onze gemeente. Kwaliteiten die daarbij in het bijzonder werden genoemd zijn de groene omgeving, de hoge woonkwaliteit en de hechte gemeenschap. Inwoners waarderen de groene, dorpse identiteit en de ruimtelijke kwaliteit van de kernen. Vanuit ruimtelijk oogpunt verschillen de drie kernen van elkaar doordat ze hun eigen historische kenmerken en groeipatroon hebben. Mede hierdoor is de opbouw van de woningvoorraad in elke kern anders. Bovendien ligt iedere kern anders ten opzichte van het openbaar vervoer en de snelweg. Door deze variatie in ligging en verbindingen, heeft iedere kern een andere samenhang met de steden er omheen en is mede daardoor aantrekkelijk voor (potentiële) inwoners. Samen vormen de kernen met het groene buitengebied en de werklocaties een herkenbare en aantrekkelijke gemeente.

Een lokale wooncarrière doorlopen mede door het afronden geplande groei

We werken aan een meer evenwichtige woningvoorraad. Daarmee bedoelen we dat we er naar streven dat er genoeg woningen zijn voor iedere doelgroep en in iedere prijsklasse. Hiermee vergroten we de kans dat onze inwoners een lokale wooncarrière kunnen doorlopen en bieden we nieuwe inwoners de kans in Pijnacker-Nootdorp te komen wonen. Dat doen we onder meer door het afronden van de geplande groei in nieuwe wijken als Tuindershof, Ackerswoude en Keijzershof, maar ook door (waar mogelijk) in de kernen te bouwen. Dit is met name voor doelgroepen als jongeren en ouderen aantrekkelijk voor het starten of doorstromen op de woningmarkt. Voorbeelden hiervan zijn Hart van Nootdorp, Vrijenban II en Kerkweg/Korteweg in Pijnacker.

We constateren dat de woningvoorraad nu (nog) niet in evenwicht is en dat het een uitdaging is om dit gewenste evenwicht te bereiken, zeker in de huidige gespannen woningmarkt. Het vinden van een sociale huurwoning of een betaalbare koopwoning in Pijnacker-Nootdorp is lastig. Daardoor is het voor jongeren, ouderen en starters moeilijk een lokale wooncarrière te doorlopen. Daarbij komt dat het Rijk iedere gemeente opdracht heeft gegeven te zorgen voor woonruimte voor vergunninghouders. Gezien het beperkte aantal geschikte en beschikbare woningen, is ook dit geen gemakkelijke opgave.
We werken aan uitvoering van de Woonvisie Pijnacker-Nootdorp 2030. Deze visie en de bijbehorende Woonagenda 2020-2021 laten zien met welke maatregelen we het gewenste evenwicht op de woningmarkt dichterbij brengen.
Voor 2022-2023 wordt een nieuwe Woonagenda opgesteld. In (het ontwerp van) de omgevingsvisie zijn aansluitend hierop vier locaties benoemd, die tot 2050 kunnen worden toegevoegd aan de kernen.
Door de glastuinbouw te herstructureren komt op deze vier locaties ruimte voor het realiseren van maximaal 3000 tot 4000 woningen. We zijn inmiddels gestart met het opstellen van een strategie waarin de volgorde van de ontwikkeling van de vier locaties wordt bepaald. Door op deze locaties circa 200 woningen per jaar te ontwikkelen, kan zo goed mogelijk ingespeeld worden op de lokale behoefte op de lange termijn en een bijdrage geleverd worden aan de regionale behoefte.

Bepalen, regisseren en faciliteren van de ruimtelijke kwaliteit

Een aantrekkelijke woonomgeving met een hoge ruimtelijke kwaliteit maken we als gemeente niet alleen. Dat doen we met de samenleving en daarin actieve partijen. Van inwoners en ondernemers tot projectontwikkelaars en woningbouwcorporaties. In een vroeg stadium nodigen we hen dan ook uit om te participeren bij het opstellen van nieuw beleid zoals de omgevingsvisie, de Woonvisie, beleid, gebiedsvisies, visieverkenningen, bestemmingsplannen en omgevingsplannen. Zo willen we stimuleren dat zij zich mede-eigenaar voelen van hun dagelijkse omgeving en samen met ons investeren in behoud en verbetering van de ruimtelijke kwaliteit. De rol van de gemeente varieert per product en per proces. We maken onze rol van te voren duidelijk. Zo heeft de gemeente bij bestemmingsplannen (straks het omgevingsplan) uiteindelijk een bepalende rol, terwijl bij initiatieven op grond van de Nota Uitnodigende Ruimtelijke Ordening onze rol meer regisserend is. In onze dienstverlening stellen wij ons uitnodigend en faciliterend op. Dat betekent niet dat we overal medewerking aan verlenen, maar wel dat we met een open en positieve blik kijken naar een nieuw initiatief.

De inwerkingtreding van de Omgevingswet is wederom uitgesteld. De nieuwe ingangsdatum is 1 juli 2022. Overeenkomstig de oproep van de VNG gaan we door met onze voorbereidingen en waar mogelijk passen we (het gedachtegoed van) de wet al toe en werken we met de nieuwe instrumenten zoals de omgevingsvisie, het omgevingsprogramma en het omgevingsplan. Daarnaast werken we aan het inrichten van een beter loket, waardoor het aanvragen van omgevingsvergunningen makkelijker en sneller gaat.
In 2021 is met het vaststellen van de omgevingsvisie en het concept ontwerp van het omgevingsplan Tolhek zichtbaar, dat Pijnacker-Nootdorp voortvarend aan de slag is met de implementatie van deze nieuwe wet. Daarnaast wordt bij lopende processen als het energietransitieplan ook gewerkt vanuit de benadering van de fysieke leefomgeving als samenhangend geheel. In de omgevingsvisie zijn de afwegingen tussen de ruimteclaims gemaakt. Bestaande visies zoals de Woonvisie en de Economische Visie zijn daarbij essentiële bouwstenen. Over de uitvoering van de economische visie leest u meer in Programma 2 en over het proces om te komen tot een energietransitieplan in Programma 8.

Ruimte en wonen in de regio

Als gemeente maken we deel uit van een dynamische regio waar de druk op de ruimte hoog is. Dit heeft directe en indirecte gevolgen voor de toekomst van onze gemeente. Vanuit onze eigen visie werken we aan een sterke positie, waarmee we kansen en bedreigingen willen beïnvloeden.
De omgevingsvisie is aanleiding om in 2022 onze regionale netwerkstrategie te actualiseren. Daarbij blijft onze inzet in de regio gericht op het behouden en versterken van unieke kwaliteiten van Pijnacker-Nootdorp zoals het woonmilieu, het groene buitengebied, de bedrijventerreinen en de glastuinbouw. Daarbij leggen we de nadruk op de bijzondere bijdrage die onze gemeente levert aan de agglomeratiekracht en het vestigingsklimaat van de regio als landelijke, groene gemeente met goede verbindingen naar de grote steden. Pijnacker-Nootdorp beschikt daarbij over kwaliteiten en (woon)milieus, die in de stad niet te vinden en te maken zijn en van waarde zijn voor inwoners van de hele regio.

Een concreet voorbeeld van de manier waarop we onze positie in de regio nemen en versterken, is de Strategische Samenwerking Middengebied. Deze samenwerking met de gemeenten Lansingerland en Zoetermeer continueren we door uitvoering van de gebiedsagenda, promotie van onze (gezamenlijke) kwaliteiten en gezamenlijke lobby bij bijvoorbeeld MRDH, provincie Zuid-Holland en de rijksoverheid.
Verder werken we in de regio samen in het kader van de Omgevingswet, bijvoorbeeld aan de ontwikkeling van processen, dienstverlening en informatievoorziening.