De programmabegroting 2021 is gebaseerd op het hoofdlijnenakkoord 2018-2022 ‘Verder in Verbinding'. Het akkoord kent drie inhoudelijke hoofdambities en twee randvoorwaardelijke thema’s die leidend zijn voor de begroting:

1. Iedereen doet mee (iedereen in de samenleving moet mee (kunnen) doen);

2. Verduurzaming (klimaatdoelstellingen, energietransitie, duurzame glastuinbouw, circulaire economie en dierenwelzijn);

3. Prettig en veilig wonen (prettig en veilig wonen en verblijven voor jong en oud, doorstroming woningmarkt en uitbreiding woningaanbod);

4. Verder in verbinding (van ‘Samen doen’ naar relatie met samenleving als volksvertegenwoordigers, relatie met het college en relatie tussen college en samenleving);

5. Financieel gezond (vasthouden financieel gezond beleid, behoedzaam en verantwoord omgaan met gemeenschapsgeld).

We ontwikkelen beleid en projecten steeds meer ‘in verbinding’ met de inwoners, ondernemers en instellingen. Daarmee beogen we dat inwoners, organisaties, ondernemers en raad vanuit partnerschap en co-creatie betrokken worden. Dit zegt alles over de bestuursstijl en de rollen die ingenomen worden bij de uitvoering van het Hoofdlijnenakkoord. Voor onderwerpen die de gemeentegrenzen overschrijden werken we samen in regioverband. De raad heeft binnen de inhoudelijke thema’s aangegeven waar we mee aan de slag gaan in de periode 2018 – 2022. Op basis van de midterm review zijn de ambities voor de tweede helft van de bestuursperiode bepaald die in de Kadernota 2021 zijn vertaald in het thema 'verantwoord ambitieus'. Afgesproken is dat het daarbij hoofdzakelijk gaat om de implementatie van het nieuwe vastgestelde beleid en de realisatie van de maatregelen uit de vastgestelde uitvoeringsprogramma’s. Hierin ligt dan ook het zwaartepunt van de activiteiten in de programmabegroting 2022. Mede als gevolg van de coronacrisis is de uitdaging daarbij om nog meer dan aan het begin van deze bestuursperiode financieel gezond te blijven en in verbinding te zijn. In 2022 worden op basis van de verkiezingen nieuwe ambities bepaald voor de jaren vanaf 2023.

In de begrotingsprogramma’s komen de volgende hoofdlijnen naar voren.

1. Ruimte en wonen

Pijnacker-Nootdorp is een herkenbare en aantrekkelijke gemeente met drie verschillende kernen. Inwoners waarderen de groene, dorpse identiteit en de ruimtelijke kwaliteit. Het is prettig en veilig wonen en om de kans te vergroten dat onze inwoners in elke levensfase een passende woning kunnen vinden, werken we aan een meer evenwichtige woningvoorraad. Dat doen we op verschillende manieren. Zo voeren we regie op de uitbreiding van het aantal woningen in nieuwe woonmilieus. Dat is terug te zien binnen de kernen (Stanislas, Hart van Nootdorp) en grenzend aan de kernen (Ackerswoude, Keijzerhof, Tuindershof en De Scheg). Daarnaast maken we prestatieafspraken met woningcorporaties over het behoud en de uitbreiding van sociale huurwoningen. We maken door middel van voortgangsrapportages inzichtelijk hoe de woningvoorraad zich ontwikkelt.

Met de inwerkingtreding van de Omgevingswet in 2022 verandert er veel. Pijnacker-Nootdorp werkt al in de geest van de Omgevingswet. De eerste resultaten daarvan zijn zichtbaar in de vorm van de omgevingsvisie en het ontwerp-omgevingsplan Tolhek. We gaan door met de uitvoering van de omgevingsvisie en starten in 2022 met nieuwe pilots voor het omgevingsplan. Achter de schermen wordt bovendien gewerkt aan het gereed maken van het digitaal stelsel zodat inwoners en ondernemers straks gemakkelijk een vergunning kunnen aanvragen.

2. Economie en glastuinbouw

Om de dienstverlening aan bedrijven en ondernemers te optimaliseren, werken we samen met ondernemers. Dit blijven we doen. Begin 2022 stellen we de nieuwe actieagenda Economie 2022 en 2023 op. Dit doen we zoveel mogelijk in afstemming en in co-creatie met vertegenwoordigers vanuit het bedrijfsleven.

Voor de winkelcentra Parade Nootdorp en Pijnacker Centrum zijn de afgelopen jaren plannen gemaakt om invulling te kunnen geven aan de bestuurlijke ambitie van ‘Bruisende centra’. Deze plannen worden in 2022 verder uitgevoerd. De coronacrisis is voor een aantal sectoren een zware beproeving geweest. De daadwerkelijke economische consequenties van de crisis voor Pijnacker-Nootdorp zijn voor het overgrote deel goed te overzien en lijken zich positief te ontwikkelen. De grootste zorgen gaan uit naar de detailhandel en horeca. De vraag hierbij is of detailhandel- en horecaondernemers (niet essentiële winkels) hun verliezen kunnen inhalen en schulden kunnen aflossen. Dit blijven we in 2022 nauwlettend monitoren.

In 2022 wordt het gebiedsprogramma 2050 voor bedrijvenpark Boezem opgeleverd. Deze toekomstvisie is opgesteld binnen de nieuwe systematiek van de omgevingswet en bevat een ruimtelijk plan met de ruimtelijke ontwikkelingsmogelijkheden en (financiële) gevolgen voor een toekomstbestendig bedrijventerrein de Boezem.

De Glastuinbouw heeft de afgelopen jaren geïnvesteerd in een glasvisie voor het Oostland. Samen met lokale ondernemers, de Oostland gemeenten en de regionale stakeholders is in 2021 een uitvoeringsplan opgesteld. De uitvoering van dit plan loopt door tot in 2022.

3. Mobiliteit

Het programma Mobiliteit heeft als doel duurzame mobiliteit. Dit willen wij realiseren door de gemeente bereikbaar en verkeersveilig te houden en in te zetten op minder, anders en schoner reizen. Door de coronapandemie zien we een daling van het aantal auto’s op de weg. Het is nu niet goed te voorspellen of deze daling blijvend is. Er zijn geen structurele capaciteitsknelpunten op het wegennet, maar we houden diverse wegen in de gaten om te zien of de verkeerstoename binnen de verwachte groei blijft. Minder verkeer door de coronamaatregelen heeft geleid tot minder ongevallen. Dit laat onverlet dat ieder ongeval er één teveel is. De gemeente blijft daarom structureel aandacht schenken aan verkeersveiligheid en gaat in 2022 onder meer een aantal kruispunten veiliger maken. In 2021 is de nota parkeernormen aangepast aan recente kencijfers. In vervolg hierop worden in 2022 parkeertellingen uitgevoerd en wordt gestart met de actualisatie van het parkeerbeleid. Om schoon (elektrisch) vervoer te stimuleren, gaan wij in 2022 op strategische plekken laadpalen plaatsen.

4. Groen en recreatie

We willen een klimaatbestendige gemeente zijn, hiervoor hebben we maatregelen opgenomen in het Programma Water en Klimaat 2021-2024. De gemeente is verantwoordelijk voor het onderhoud en de ontwikkeling van groen, recreatie en biodiversiteit. In de kernen en het buitengebied. In geactualiseerde beheerplannen is vastgelegd hoe we het beheer uitvoeren. In 2021 zijn beleidsmatige onderdelen van de beheerplannen Investeren in Groen, Natuur op de kaart en het maaibeleid in de omgevingsvisie opgenomen. In 2022 wordt het Uitvoeringsplan Dierenwelzijn 2020-2022 uitgevoerd. We werken aan realisatie van een aantal groenprojecten in het buitengebied, waaronder de ecologische en recreatieve verbinding Groenzoom-De Balij en de 2^e fase Groenblauwe dooradering langs de Zijdeweg. Daarnaast willen we de ecologische en gebruikskwaliteit van het groene buitengebied verbeteren. Dit doen we samen met eigenaren, beheerders en regionale partners. Een goed voorbeeld hiervan is de realisatie van het weidevogelkerngebied in de Zuidpolder van Delfgauw.

Daarnaast stimuleren we met het Hoogheemraadschap bewoners en bedrijven om water langer vast te houden waar het valt.

5. Onderwijs

De gemeente wil bereiken dat jongeren naar school gaan en een diploma halen. Waar dat nodig is bieden we ondersteuning om achterstanden en voortijdig uitvallen te voorkomen. In 2022 gaan we verder met het IKC uitvoeringsprogramma en realiseren we nieuwe kindcentra in Klapwijk en Keijzershof in Pijnacker en bereiden we de realisatie van nieuwe kindcentra in Pijnacker noord en Pijnacker centrum voor. In Nootdorp gaat het om de ontwikkeling van kindcentrum De Regenboog, als onderdeel van het project Hart van Nootdorp en wordt de uitbreiding van school voor speciaal onderwijs ’t Kraaienest opgeleverd.

In 2022 monitoren we de nieuwe subsidieregeling VVE-peuteropvang en voeren we de geactualiseerde Lokaal Educatieve Agenda uit. Dat doen we samen met onze partners uit het onderwijs, de voorschoolse voorzieningen, de jeugdgezondheidszorg en de bibliotheek.

In 2022 zetten wij de samenwerking tussen het onderwijs en het bedrijfsleven in de regio Oostland voort onder aanvoering van een nieuw bestuur. Dat doen we samen met Lansingerland. We blijven ons inzetten op het bieden van kwalitatief goede educatie voor volwassenen. In 2022 kopen wij samen met de ZHC gemeenten volwasseneneducatie in. Daarnaast blijven wij zoveel mogelijk gebruik maken van lokale partners zoals Taalhuis Pijnacker-Nootdorp.

6. Collectieve voorzieningen

De komende jaren blijven we ons richten op het stimuleren van inwoners, verenigingen en stakeholders om zelfstandig oplossingen te bedenken voor vraagstukken binnen het sociaal domein. We blijven aandacht houden voor preventie en het vroeg signaleren van problemen om erger te voorkomen. Dit alles met het uitgangspunt dat alle inwoners meedoen in de samenleving en niemand aan de kant staat. Hierbij blijven we inzetten op samenkracht en burgerparticipatie door initiatieven te stimuleren en te faciliteren.

In 2022 geven wij uitvoering aan de nieuwe nota lokaal gezondheidsbeleid 2020-2024 en het Lokaal Preventieakkoord 2021-2023. We werken verder aan de ontwikkeling van kernteams, aan innovatie en transformatie. We gaan door met onze inzet op basis van het kader preventie jeugd en ons uitvoeringsplan.

Met een kwantitatief en kwalitatief goed aanbod aan sportvoorzieningen, bieden wij sportorganisaties de mogelijkheid om onze inwoners in de gelegenheid te stellen te investeren in een gezonde leefstijl. We voeren het uitvoeringsprogramma van de beleidsnota sport en bewegen en het lokaal sportakkoord uit. Daarnaast geven we een impuls aan ons voorzieningenniveau door het realiseren van een nieuwe Jan Janssenhal in Nootdorp en een binnensportvoorziening voor het bewegingsonderwijs in Pijnacker noord. Op sportcomplex De Groene Wijdte renoveren we in 2022 de kunstgraskorfbalvelden en ronden we de uitbreiding van het parkeerterrein af.

We voeren in 2022 het Cultuurbeleid uit met inwoners en het culturele veld. Eén van de onderwerpen waar onze aandacht naar uitgaat is het bepalen van een definitieve locatie voor een Cultuurhuis.

Mantelzorgondersteuning, financiële zelfredzaamheid (schuldhulpverlening) en geestelijke gezondheidszorg hebben onze blijvende aandacht.

7. Individuele voorzieningen

De komende jaren gaan we door met het ontwikkelen van de transformatie waarin de publieke waarde leidend is: we zijn mensgericht en bieden passende en doelmatige oplos­singen voor jongeren, ouderen en inwoners in een kwetsbare positie. We zetten voor persoonsgebonden ondersteuning (zoals trajecten naar werk, begeleiding individuele ondersteuning, hulpmiddelen en zorgarrangementen) vernieuwende en innovatieve oplossingen in. Dit doen we conform de uitgangspunten uit het hoofdlijnenakkoord. In 2022 gaan we zelf een armoedemonitor ontwikkelen waardoor we nog beter zicht krijgen op armoede en het gebruik van minimaregelingen. Ook voeren we het plan van aanpak ‘Werken, werken aan en meedoen’ verder uit en besteden we extra aandacht aan doelgroepen met ontwikkelingsmogelijkheden zoals alleenstaande ouders en vergunninghouders. In januari 2022 treedt de nieuwe wet inburgering in werking. Hierbij kan meer maatwerk worden toegepast en hebben we meer invloed op inburgeringstrajecten. Vanaf 2022 wordt beschermd wonen verder gedecentraliseerd en moeten wij dit zelf organiseren. We maken een beweging van beschermd wonen, naar beschermd thuis en van maatschappelijke opvang naar maatschappelijk wonen.

In 2022 staat grip krijgen en houden op de kostenontwikkeling in de jeugdhulp en Wmo centraal. Dit doen wij door gericht en efficiënt aan de wettelijke transformatie-opgaven te blijven werken. In 2020 is hiervoor het interventieplan ‘Grip op het sociaal domein’ vastgesteld. Dit plan voeren we in 2022 verder uit. We blijven sturen op kwaliteit, doelmatigheid en professionalisering. Met aanbieders wordt gesproken over resultaatsturing en kostenbeheersing. Hiervoor ontwikkelen we het contractmanagement, handhaving en toezicht verder door. Daarnaast starten we in 2022 met de pilot ‘meer zelf doen’. Binnen deze pilot wordt kortdurende begeleiding door de kernteams zelf uitgevoerd. Ook wordt in 2022 de visie op het voorliggend veld opnieuw vastgesteld.

8. Veiligheid en duurzaamheid

Door met inwoners, organisaties, ondernemers, politie en brandweer samen te werken bereiken we een veilig en duurzaam woon- en leefklimaat in onze gemeente. We houden vast aan het uitvoeringsprogramma integrale veiligheid 2020-2022 en het handhavingsuitvoeringsprogramma 2022. We richten ons blijvend op het tegengaan van ondermijning via een structurele aanpak. Onze inzet blijft om zo vroeg mogelijk probleemjongeren te signaleren om erger te voorkomen. We hanteren een informele handhavingsaanpak (‘in contact’ ) bij overtredingen, meldingen en de afhandeling van klachten. Wanneer dit onvoldoende blijkt te zijn, zetten we formele handhaving in. De impact van de coronacrisis op de handhavers en de gevraagde inzet is groot geweest, vanaf 2022 zullen de voornoemde activiteiten weer meer aandacht krijgen.

Het is onze plicht ervoor te zorgen dat het milieu zo min mogelijk wordt belast en de volksgezondheid wordt beschermd. Dat doen we onder meer met het Gemeentelijk Rioleringsplan. Afval halen we op volgens de aanpak Omgekeerd Inzamelen. Zo willen we samen met Avalex en onze inwoners het restafval verminderen. Bovendien kunnen op die manier de grondstoffen zo goed mogelijk worden gescheiden om hergebruik mogelijk te maken.

In 2022 voeren we het Energietransitieplan uit om toe te werken naar energieneutrale gemeente in 2050. Onderdeel van het plan is een Uitvoeringsprogramma waarin we aangeven welke activiteiten we gaan uitvoeren. Deze activiteiten bestaan uit een mix van het opstellen van beleid tot het aangaan van duurzaamheidsleningen. Uitvoering van deze maatregelen is een verantwoordelijkheid van de gemeente maar ook van inwoners, ondernemers en organisaties.

9. Bestuur en dienstverlening

In dit programma komen verschillende onderdelen van samenwerking met maatschappelijke partners aan de orde. Dit doen we op basis van de uitvoeringsagenda 2018-2022 aan de hand van startnotities en in overleg met maatschappelijke partners. Continue aandacht gaat naar hoe we met elkaar samen werken in de inhoudelijke regionale samenwerkingsopgaven. Zo wordt ‘in verbinding’ onderdeel van de werkwijze van de gemeente. Centraal staat dat we op tal van terreinen naar passende vormen van interactie zoeken en de daarbij behorende invulling van onze rol.

De regionale netwerksamenwerking blijft een bestuurlijk speerpunt. Wij willen de regionale samenwerking in de MRDH versterken. Naast de MRDH acteren we in een flink aantal andere samenwerkingsverbanden in de regio, wanneer dit noodzakelijk is of indien wij hier gebaat bij zijn.

We zetten ons continu in voor een goede (digitale) dienstverlening en sluiten aan bij wet- en regelgeving op dat vlak. Onze ambitie is onze score op digitale dienstverlening te behouden en die op klantbeleving te verhogen. Daarbij zijn privacybescherming en informatieveiligheid van groot belang en werken we hard aan organisatorische en technische maatregelen om hier op een goede manier invulling aan te blijven geven.

Tot slot

Voor de negen begrotingsprogramma’s geldt dat er een concreet takenpakket ligt voor 2022. De hiervoor benodigde middelen zijn in de financiële begroting opgenomen. In het vervolg van dit hoofdstuk worden de financiële positie en mutaties in hoofdlijnen geschetst.