Stand van zaken en vooruitblik

Samenkracht en burgerparticipatie

Subsidieregeling voor activiteiten en evenementen van vrijwilligersorganisaties

Elk jaar is € 100.000 beschikbaar voor activiteiten voor de jeugd tot en met 23 jaar, mensen met een beperking en kwetsbare inwoners.
De regeling is er ook om culturele en sportieve evenementen die openbaar toegankelijk zijn te stimuleren en te faciliteren.

Beleidskader wijken die werken / Buurtknip

Met de wijkgerichte aanpak richten we ons op het sociaal functioneren van de wijk en stimuleren we de samenwerking tussen maatschappelijke organisaties. Met onze partners pakken we sociale vraagstukken aan die meer dan gemiddeld voorkomen in een bepaalde kern of wijk. Het gaat bijvoorbeeld om schulden, eenzaamheid of gezondheidsproblemen. Onze partners zijn Bibliotheek Oostland, Gro-up Buurtwerk, Stichting Welzijn & Ondersteuning Pijnacker-Nootdorp (SWOP), de woningcorporaties en de politie.

Met de Buurtknip prikkelen en nodigen we inwoners en inwonersorganisaties uit om met initiatieven en ideeën te komen, die bijdra­gen aan een sociale en leefbare samenleving. De wijkmanagers ondersteunen bewoners bij het nemen van buurt- en bewonersinitiatieven.

Volksgezondheid

Onze gemeente is in het algemeen een ‘gezonde’ gemeente. Er is wel een aantal kwetsbare doelgroepen, waar we aandacht voor hebben. In 2020 is de nota Lokaal Gezondheidsbeleid 2020-2024 vastgesteld. Met het lokaal gezondheidsbeleid richten we ons op de volgende speerpunten:

  • Bevorderen gezonde leestijl voor jongeren en volwassenen. De interventies die we hierop inzetten zijn Gezonde School en Jongeren Op Gezond Gewicht (JOGG) voor jongeren, Sociaal Vitaal (voor ouderen) en aanvullende sportactiviteiten voor GLi deelnemers (voor volwassenen). GLI staat voor Gecombineerde Leefstijlinterventie.

  • Inzetten op preventie genotmiddelen en overmatig gamen/gebruik sociale media. We zetten in op Rookvrije Generatie (met name rondom scholen en sportaccommodaties), preventie gebruik lachgas en voorlichtingssessies alcohol voor jongeren.

  • Bevorderen van welbevinden. Samen met lokale partners bespreken we de aanpak van eenzaamheid in het kader van het overleg 'Wijken die Werken'.

  • Bijdragen aan een gezonde leefomgeving. We doen aan voorlichting voor bijv. hittepreventie.

Daarnaast hebben we in 2021 een Lokaal Preventieakkoord 2021 - 2023 opgesteld met lokale en regionale partners. Dit akkoord richt zich specifiek op:

  • Het bevorderen van een rookvrije omgeving.

  • Het bevorderen van een gezonde levensstijl van jongeren en volwassenen.

  • Preventie gebruik genotmiddelen (waaronder alcohol, gamen en gebruik social media).

  • Het bestrijden van eenzaamheid.

Gedurende de looptijd van het Lokaal Preventieakkoord voeren we samen met de partners activiteiten uit, gericht op deze speerpunten. We ontvangen hiervoor tot en met 2023 een uitvoeringsbudget van het Rijk. Bij de uitvoering werken we nauw samen met de partners van het Lokaal Sportakkoord en waar mogelijk stemmen we de activiteiten op elkaar af. Ook in 2023 gaan we hier verder mee. We gebruiken de diverse monitors van de GGD om acties te intensiveren als de cijfers daar aanleiding toe geven. Begin 2023 leggen we de raad een hittepreventie plan voor. Het is op dit moment niet bekend of de financiering vanuit de Rijksoverheid na 2023 wordt gecontinueerd.

Jeugdgezondheidszorg

De gemeenten Delft, Leidschendam-Voorburg, Midden-Delfland, Rijswijk, Wassenaar, Westland, Zoetermeer en Pijnacker-Nootdorp werken op het gebied van jeugdgezondheidszorg samen met Jeugdgezondheidszorg Zuid-Holland West (JGZ-ZHW). Deze samenwerking is vastgelegd in een convenant dat in 2022 is ingegaan. In het convenant hebben gemeenten en JGZ gezamenlijke doelen en uitgangspunten benoemd. De looptijd van het convenant is zes jaar.

Nieuwe gemeentelijke taak Prenatale Huisbezoeken JGZ

Per juli 2022 biedt JGZ Zuid-Holland West prenataal huisbezoek aan aanstaande ouders aan. Dit komt voort uit de wijziging van de Wet Publieke Gezondheid die medio 2021 door de Tweede Kamer is aangenomen. In deze wet staat dat alle gemeenten een prenataal huisbezoek door de jeugdgezondheidszorg (JGZ) aan zwangeren en/of hun gezinnen in een kwetsbare situatie moeten aanbieden.

Kansrijke start

In 2018 is het landelijk programma Kansrijke Start opgericht waar gemeenten aan deel kunnen nemen. Kansrijke Start doet een beroep op gemeenten en alle professionals in het sociale en medische domein om het belang van de eerste 1.000 dagen uit te dragen en er actief op in te zetten. In het Regeerakkoord van 2022 spreekt het Kabinet de ambitie uit dat elke gemeente in Nederland in gaat zetten op Kansrijke Start. Dit betekent dat er landelijk blijvende aandacht is voor de eerste 1.000 dagen. In onze gemeente hebben wij een lokale coalitie opgezet met diverse partners om te kunnen bouwen aan een intensieve samenwerking.

JGZ ZHW en de eerdergenoemde acht gemeenten werken op een aantal punten samen om Kansrijke Start (vanuit regionale inzet) steviger neer te zetten. Gezamenlijk zijn de volgende ambities geformuleerd:

  • Basis op orde - versterken verbindingen tussen medisch- en sociaal domein door inzet (vroeg)signaleringsinstrumenten en zorgpaden kwetsbare zwangeren;

  • Beter aansluiten bij de doelgroep - door betrekken doelgroep bij de aanpak en door gezamenlijke informatievoorziening en scholing van de professionals (dezelfde taal spreken);

  • Versterken samenwerking met de zorgverzekeraars en huisartsen - rondom gezonde leefstijl en anticonceptie;

  • Monitoring en evaluatie - inzet op regioniveau.

Samen met de gemeente Delft werken wij de eerste ambitie 'Basis op orde' uit tot een concreet plan.

Gemeenschappelijke regeling GGD en Veilig Thuis Haaglanden

De GGD Haaglanden zet vanaf 2020 extra in op het bestrijden van de gevolgen van corona. Dit wordt in 2023 voortgezet. Hiervoor worden voor een deel extra rijksmiddelen ingezet die gemeenten ontvangen; de zogenoemde Blokhuismiddelen.

De aanscherping van de wettelijke meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling, heeft tot extra werkdruk bij Veilig Thuis (VT) geleid. De stijging van het aantal wachtenden buiten de wettelijke termijn is in mei 2019 tot staan gebracht door een gezamenlijke inspanning van VT en de gemeenten, maar blijft aandacht vragen in 2023. In 2022 is besloten de Regiovisie Aanpak Huiselijk Geweld Haaglanden 2019-2022 voort te zetten voor de komende jaren. We gaan in 2023 en 2024 kijken wat dat betekent voor onze lokale meldcode.

Tijdens de coronacrisis in 2020 en 2021 is een stabilisatie van het aantal meldingen bij Veilig Thuis Haaglanden te zien. Veilig Thuis Haaglanden geeft aan dat het aantal meldingen in 2022 weer is gestegen. Om te voorkomen dat dit gaat leiden tot achterstanden willen we de komende jaren inzetten op het versterken van de lokale teams (waaronder het kernteam in Pijnacker-Nootdorp) en andere ketenpartners, zoals gecertificeerde instellingen. Hiervoor maken we lokale afspraken met Veilig Thuis Haaglanden. Onze insteek is om in 2023 de gezamenlijke afspraak, dat Veilig Thuis een medewerker koppelt aan het kernteam en deelneemt aan overleggen en waar mogelijk ook casuïstiek oppakt samen met de collega’s van het kernteam, te continueren.

Kernteams

Onze kernteams ondersteunen gezinnen met hulpvragen op verschillende (leef)gebieden. Ook op het gebied van jeugd en gezin. Onze professionals bekijken samen met gezinnen wat zij willen veranderen, wat zij daar al voor hebben gedaan, wat er nog gedaan kan worden en welke ondersteuning hierbij eventueel nodig is. Dit wordt uitgewerkt in een plan.

In het sociaal domein, en zo ook binnen de kernteams, zijn kostenbeheersing en kwaliteit integraal onderdeel van de werkzaamheden geworden. Er wordt gekeken naar eigen kracht, het netwerk, voorliggende voorzieningen en collectieve voorzieningen. Wanneer dit geen oplossing biedt, worden individuele voorzieningen ingezet. Samenwerken wordt gezien als het belangrijkste aspect bij het realiseren van resultaten. Het gaat hier om collegiale samenwerking intern, maar ook in de regio; met andere gemeenten en aanbieders van diensten.

Tot nu toe lukt het nog steeds om openstaande vacatures te vervullen. Door de wijze van werken in de kernteams zijn professionals graag bereid om bij onze gemeente in dienst te treden. Dat zien we ook terug bij het team Participatie en het team Maatschappelijke ondersteuning.

In het regeerakkoord is aandacht voor bestaanszekerheid, kansengelijkheid en positieve gezondheid. Thema’s die al langer onder de aandacht van onze gemeente zijn. Onder andere door het oppakken van taken op het gebied van vroegsignalering en schuldhulpverlening. We verwachten dat er nog meer taken naar de gemeenten zullen komen. Het ad-hoc in kunnen spelen op uitbreiding van taken zal de komende jaren van groot belang zijn. Tijdig en voldoende capaciteit voor deze taken regelen, zullen daarbij flink wat inspanning van de organisatie kosten.

Sportbeleid en activering

We werken aan de uitvoering van onze ambities uit het (Addendum) Lokaal Sportakkoord 2020-2022. Hierin gaat het om drie aandachtspunten:

  1. Een nog beter sluitend aanbod (met bijzondere aandacht voor kwetsbare groepen).

  2. Meer bewustwording over het belang van een gezonde leefstijl.

  3. Betere samenwerking tussen sectoren (sport, onderwijs en kinderopvang).

De werkwijze zetten we in 2023 voort en het Lokaal Sportakkoord houden we zoveel als mogelijk actueel.

Sinds 2013 doen we mee aan de Brede Regeling Com­binatiefuncties. Hierdoor beschikken we over 6,0 fte aan combinatiefunctionarissen sport (naast 1,8 fte cul­tuur) die samen Team4Talent vormen. Alle twintig basisscholen, twee kinderopvangorganisaties, drie sport­organisaties en één andere organisatie betalen mee aan de uitvoering. T4T richt zich vooral op de doelgroep jeugd. In 2022 lopen de huidige afspraken rondom de inzet van Team4Talent af. Wij zijn voornemens de inzet van Team4Talent en de samenwerking met de partners de komende jaren te continueren en waar mogelijk uit te breiden.

Naast Team4Talent zijn er sinds 2017 ook 1,5 fte beweegcoaches voor de doelgroepen senioren, aangepast sporten en mensen met een chronische aandoening. De beweegcoach heeft een belangrijke rol om initiatieven te nemen, te verbinden en uit te voeren. Hij stimuleert ook de samenwerking tussen sport-, zorg- en welzijnsprofessio­nals. De beweegcoaches werken samen met bestaande (lokale) sport- en beweegaanbieders. MEE/VTV, Ipse de Brug­gen, Pieter van Foreest en SWOP participeren in het project met de beweegcoaches.
De met de partners voor drie jaar overeengekomen projectperiode 2020-2022 is in 2022 geevalueerd. Hieruit blijkt dat het project nog steeds impact heeft en dat er de afgelopen jaren veel waardevolle activiteiten en werkzaamheden zijn uitgevoerd. Het is dan ook onze intentie om de inzet van de beweegcoaches en de samenwerking met de betrokken organisaties te continueren.

Sportaccommodaties

Er wordt uitvoering gegeven aan de investeringsplannen voor zowel de buitensport, als de binnensport.

Buitensport

Voor de buitensport voeren we het Beheerplan sportvelden 2020-2023 uit. Concreet betekent dit dat we in 2023 de zandkunststofvelden bij Avanti korfbal renoveren. Daarnaast renoveren we diverse grasvoetbalvelden op De Groene Wijdte (Oliveo) en sportpark 's Gravenhout (SV Nootdorp). Hoewel de renovatie van de hockeyvelden pas in 2025 staat gepland, zijn de gesprekken hierover met de hockeyclub reeds gestart. In 2023 stellen we een nieuw en actueel beheerplan voor de sportvelden op.

Binnensport

De komende jaren investeren we in de realisatie van verschillende binnensprtaccommodaties: een nieuwe Jan Janssenhal op de huidige locatie en een voorziening voor de sport en het bewegingsonderwijs als onderdeel van de onderwijsontwikkelingen op de locatie aan de Groen van Prinstererlaan (IKC Schatkaart en IKC Casaschool). Het in 2018 opgestelde Accommodatieplan binnensport willen we actualiseren.

Cultuurvoorzieningen

Cultuurnota 'Verbinden dooor cultuur'

De Uitvoeringsagenda 2019-2023 van de Cultuurnota wordt volgens de vastgestelde hoofdlijnen uitgevoerd en is halverwege de looptijd - medio 2021 - geëvalueerd. In 2023 geven we verder uitvoering aan de Uitvoeringsagenda 2019-2023, waarbij samenwerking tussen de cultuurcoördinator, culturele organisaties en maatschappelijke organisaties centraal staat. Het is belangrijk om kunst en cultuur blijvend in de spotlights te zetten en hiermee bij te dragen aan het in stand houden van het fijnmazige culturele netwerk en aan het voortbestaan van het culturele veld in onze gemeente. In 2023 worden de huidige Cultuurnota en Uitvoeringsagenda geactualiseerd. Culturele organisaties, maatschappelijke organisaties en bewoners worden hierbij betrokken.

Sociaal Cultureel Centrum Pijnacker

De komende jaren staan in het teken van de ontwikkeling van het Sociaal Cultureel Centrum in Pijnacker (verder SCC). In 2021 heeft de raad het college opdracht geven om de ontwikkeling van een SCC op de voormalige Rabobanklocatie verder uit te werken in de ontwerpfase.
In 2022 is een architect geselecteerd en wordt een bestemmingsplanprocedure doorlopen. Na de zomer is met de ontwerpfase gestart.
Als onderdeel van de participatie is een klankbordgroep samengesteld. Het gemeentelijk projectteam is uitgebreid met een projectleider cultuur die het proces voor de exploitatie, het beheer en het ontwerp van de binneninrichting van het SCC met toekomstige gebruikers gaat begeleiden. Er wordt naar gestreefd om medio 2023 over te gaan tot vaststelling van het definitieve ontwerp en de sloop van het Rabobankgebouw. Sloop is volgens planning voorzien in het derde kwartaal van 2023.

Cultuurknip

Voor het stimuleren van nieuwe initiatieven en activiteiten op het gebied van kunst en cultuur is er de Cultuurknip. Per initiatief is een subsidie van maximaal 500 euro beschikbaar.

Preventieve en algemene voorzieningen sociaal domein

Preventief jeugdbeleid

Op basis van het kader preventief jeugdbeleid investeren we in jeugd en jongeren zodat ze gezond, veilig en kansrijk opgroeien. We zorgen voor een toegankelijk en passend preventief aanbod in hulp en activiteiten in samenwerking met verschillende subsidiepartners. In onze afspraken gaan we uit van de leidende principes in normaliseren. We willen eigen kracht en verantwoordelijkheid/oplossend vermogen van ouders en jeugd stimuleren en de mogelijkheden om hun netwerk te benutten en te activeren vergroten. Specifieke thema’s met het onderwijs worden besproken binnen de Lokaal Educatieve Agenda (LEA).

We blijven investeren in de verbinding tussen zorg, onderwijs en kernteam. We willen hiermee problemen zoveel mogelijk voorkomen of er anders vroeg bij zijn om erger te voorkomen. In 2023 starten we met de voorbereiding op de actualisatie van de visie op het sociaal domein. Op basis hiervan wordt de eerder vastgestelde visie op preventie jeugd herijkt.

Doorontwikkeling van de algemene voorzieningen

De algemene voorzieningen in onze gemeente zijn gericht op preventie en het afvangen van maatwerkvraagstukken, door inzet van vrijwilligers en de sociale omgeving van inwoners met een hulpvraag. Daarnaast richt de ontwikkeling van de algemene voorzieningen zich op het verbinden van de algemene (gesubsidieerde) voorzieningen met de maatwerkvoorzieningen. Hiermee vergroten we de doelmatigheid en vormen we een aansluitend pallet van ondersteuningsmogelijkheden voor onze inwoners.

De volgende vier thema's staan centraal:

  1. Financiele zelfredzaamheid waaronder schuldhulpverlening;

  2. Gezonde levensstijl;

  3. Mantelzorgondersteuning;

  4. Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg (Wvggz).

Beleidsplan schuldhulpverlening

Op grond van de Wet gemeentelijke schuldhulpverlening (Wgs) is de gemeente verplicht om elke vier jaar een beleidsplan schuldhulpverlening vast te stellen. In 2021 is het beleidsplan voor de periode 2021 - 2025 vastgesteld. Het schuldhulpverleningsbeleid is gericht op het bevorderen van de zelfstandigheid en participatie van onze inwoners, waarbij we een vangnet en ondersteuning bieden voor de inwoners die het op eigen kracht niet redden. Het streven naar een stabiele situatie, het verminderen van stress en het creëren van rust voor de inwoner staan hierbij centraal.

In het kader van preventie en algemene voorzieningen in het sociaal domein, zetten we in op het gericht wegnemen van drempels en belemmeringen, die financiële zelfredzaamheid en participatie in de weg staan. Het voorkomen van (problematische) schulden heeft hierin een prominente rol. Immers: voorkomen is beter dan genezen. Bij het voorkomen én ook bestrijden van schulden is samenwerking in de keten van groot belang. Hier zijn in de afgelopen periode belangrijke stappen gezet.

Netwerk preventie, schuldhulpverlening en nazorg

De gemeente (team schuldhulpverlening), de SWOP, bibliotheek Oostland, Jeugd- en Jongerenwerk, SchuldHulpMaatje, Humanitas, MEE, GGZ-Delfland en het Taalhuis Oostland, hebben zich georganiseerd in een netwerk ‘preventie, schuldhulpverlening en nazorg’.
Samen richten we ons op en maken we afspraken over toegankelijkheid, bereikbaarheid, informatieverstrekking, advisering, preventieve ondersteuning, vroegsignalering, maatwerkondersteuning en nazorg. Een van de uitgangspunten is het doorbreken van het taboe rondom schulden, waardoor sneller hulp (het liefst preventief) kan worden geboden.

De volgende ambities zijn geformuleerd:

  1. Samen leren door het bespreken van casuïstiek, (samen) trainen van vrijwilligers en beroepskrachten over hoe te handelen (signaleren en aanpakken), ophalen en monitoren van cijfers en ontwikkelingen en kennis over specifieke doelgroepen opbouwen.

  2. Samen doen door het preventieaanbod te verbreden en te verdiepen, toerusten van inwoners met trainingen, de ontwikkeling van tools en aanbieden van (vrijwilligers-) diensten.

  3. Nazorg verbreden en verdiepen door het aanscherpen en vaststellen van het werkproces met een mogelijke warme overdracht naar andere partijen.

  4. Het implementeren van de (vernieuwde) samenwerking, activiteiten en werkzaamheden binnen de reguliere werkzaamheden van de organisatie.

Deze ambities zijn uitgewerkt in een gezamenlijk uitvoeringsplan voor drie jaar. Fonds 1818 heeft dit initiatief gewaardeerd met een subsidie van € 80.000. Het uitvoeringsplan loopt eind 2022 af. We zijn momenteel aan het verkennen hoe we de netwerksamenwerking in 2023 kunnen continueren.

Wvggz

Per 1 januari 2020 is de Wet verplichte ggz (Wvggz) van kracht. De wet heeft de bedoeling om crises te voorkomen en in te kunnen grijpen wanneer iemand vanwege een ggz aandoening voor gevaar zorgt (of dreigt te zorgen).

Sluitende aanpak personen met verward gedrag

Naast de uitvoering van de Wet verplichte ggz, blijft de sluitende aanpak personen met verward gedrag noodzakelijk. Personen met verward gedrag zijn mensen die de grip op hun leven (dreigen te) verliezen, waardoor het risico aanwezig is dat zij zichzelf of anderen schade berokkenen. Meestal is er verstoring door sociale problemen in combinatie met psychiatrische of verslavingsproblematiek, dementie of een (licht) verstandelijke handicap.

Mensen kunnen direct naar de Opvang Verwarde Personen (OVP) in Delft gebracht worden. Daarnaast kunnen situaties van verward gedrag gemeld worden bij het ‘meldpunt bezorgd', deze meldingen worden doorgegeven aan het kernteam, dat ook direct actie onderneemt.

In 2022 is het plan van aanpak personen met verward gedrag geëvalueerd. Hieruit blijkt dat de inzet door het kernteam van bemoeizorg en vrijwillige begeleiding van inwoners met ernstige GGZ-problematiek succesvol verloopt en preventief werkt op het beroep op de WvGGZ. De conclusies zijn met de raad gedeeld.

Collectief aanvullend vervoer

Meer dan 2.000 inwoners maken maandelijks gebruik van de Regiotaxi. Omdat de meeste reizigers een Wmo indicatie hebben, krijgen zij korting en betaalt de gemeente een deel van de kosten. We verwachten de komende jaren een stijging van de kosten van de Regiotaxi.
De bestaande begroting van de gemeente houdt rekening met eventuele kostenstijgingen (als gevolg van stijging CAO loon en hogere kosten doordat bedrijven BPM op voertuigen niet meer terug kunnen vragen) en het verlagen van de Brede Doeluitkering bijdrage door de MRDH.

Sinds mei 2021 is Noot als nieuwe contractpartij actief in de regio Haaglanden. Noot verzorgt zowel het callcenter als het vervoer. Hiervoor is een contract afgesloten voor een periode van minimaal zeven jaar. Noot rijdt met volledig emissie vrije voertuigen. In 2023 gaan we met de MRDH in gesprek over het contractbeheer. Momenteel wordt het contractbeheer uitgevoerd door de MRDH. Onze insteek is vooralsnog dat dit een taak is en blijft van de MRDH.

Ondersteuning vrijwillers en mantelzorgers

Ook in 2023 worden (individuele) mantelzorgers op diverse manieren ondersteund. Hierbij gaat het niet alleen om het geven van advies en informatie, maar ook over lotgenotencontact via bijvoorbeeld wandelgroepen, informatieve en creatieve bijeenkomsten en de inzet van respijtzorg. Mantelzorgers kunnen iedere werkdag terecht met vragen over mantelzorgondersteuning via het centrale nummer van de SWOP.

Vanuit Mantelzorgondersteuning wordt, indien passend, 'Positieve Gezondheid' als gespreksmethode gebruikt bij de (kennismakings-) gesprekken met mantelzorgers. Hiernaast werken de mantelzorgconsulenten met 'Klein geluk van de mantelzorger' en de methode 'Bordje Vol'. In 2022 heeft de Week van de Mantelzorg voor het eerst in juni plaatsgevonden. De positieve reacties en ervaringen over, onder andere het moment, hebben ertoe geleid dat de organisatie en de deelnemers dit graag jaarlijks terugkerend willen organiseren in deze periode.

Het Vrijwilligers Informatie Punt (VIP) blijft een belangrijk verbindingspunt tussen hulpvragers en vrijwilligers. In 2023 wordt de geintensiveerde aandacht voor het contact met vrijwilligers die zich orienteren en registreren voor vrijwilligerswerk voortgezet. Op deze manier kan er nog beter inzicht verkregen worden in de wensen en mogelijkheden en wordt de kans op een match geoptimaliseerd.
Ook zal bekeken worden op welke manier de inzet voor de Maatschappelijke stages verbeterd kan worden en blijft het VIP zich inzetten voor vrijwilligersbeleid voor de vrijwilligers van de SWOP middels werving, behoud en ondersteuning.

Begraafplaatsen

De gemeente is verplicht om te voorzien in de mogelijkheid van een openbare begraafplaats. Deze voorziening is de Algemene Begraafplaats Sint Janshof. Voor het beheer van de begraafplaats is een stichting opgericht.