Stand van zaken en vooruitblik
Samenkracht en burgerparticipatie
Subsidieregeling voor activiteiten en evenementen van vrijwilligersorganisaties
Elk jaar is in deze subsidieregeling € 100.000 beschikbaar voor activiteiten voor de jeugd tot en met 23 jaar, mensen met een beperking en kwetsbare inwoners. De regeling is er ook om culturele en sportieve evenementen die openbaar toegankelijk zijn te stimuleren en te faciliteren.
Ontmoetingsplekken voor jongeren in de gemeente
Ontmoetingen tussen jeugd en jongeren onderling in de buitenruimte is onderdeel van het opgroeien. Normalisatie en acceptatie van jeugd en jongeren in de buitenruimte maken onderdeel uit van het Integraal Veiligheidsplan 2023-2026. Het is van belang dat er voldoende (ontmoetings)plekken in de verschillende kernen zijn waar jongeren elkaar veilig kunnen ontmoeten en waar buurtwerk, handhaving en politie naar kunnen verwijzen. Op dit moment ontbreekt het nog aan (voldoende van) dergelijke plekken. In 2024 wordt onderzocht wat de mogelijkheden binnen de verschillende woonkernen zijn, waarbij zowel naar binnen- als buitenlocaties gekeken wordt.
Volksgezondheid
De basis van ons lokale beleid is de nota Lokaal Gezondheidsbeleid ( LGB). Dit wordt om de vier jaar vastgesteld door de raad.
In 2020 is de huidige nota Lokaal Gezondheidsbeleid 2020-2023 vastgesteld, waarin de volgende speerpunten zijn opgenomen:
Bevorderen gezonde leefstijl voor jongeren en volwassenen;
Inzetten op preventie genotmiddelen en overmatig gamen/gebruik sociale media;
Bevorderen van welbevinden;
Bijdragen aan een gezonde leefomgeving, met name hittepreventie.
Daarnaast hebben we in 2021 een Lokaal Preventieakkoord 2021 - 2023 (LPA) opgesteld met lokale en regionale partners. Het LPA eindigt per 2024. De uitgangspunten en ervaringen van het LPA en ons huidige LGB worden vertaald in de Brede SPUK- (specifieke uitkering) regeling. Hier gaan we vanaf 2024 mee aan de slag, zoals bij het kopje Brede SPUK regeling toegelicht wordt. Ook gaan we in de loop van 2024 een nieuwe nota LGB opstellen, waarin we een koppeling maken met het nieuwe beleid rond de Brede SPUK-regeling.
Bij de uitvoering van ons LGB en LPA werken we nauw samen met de partners van het Sportakkoord PN 2023-2026 en waar mogelijk stemmen we de activiteiten op elkaar af. We gebruiken de diverse monitors van de GGD om interventies en activiteiten te intensiveren als de cijfers daar aanleiding toe geven.
Brede SPUK-regeling: Sportakkoord II, Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA) en Integraal Zorgakkoord (IZA)
Met de brede SPUK-regeling wil het ministerie van VWS meer samenhang faciliteren tussen de verschillende onderdelen in het gezondheidsbeleid, sport, bewegen en de sociale basis. Deze integrale aanpak moet bijdragen aan het verbeteren van gezondheid in brede zin. Stip op de horizon is een gezonde generatie in 2040.
Om in 2040 zicht te hebben op een gezonde generatie hebben zorgverzekeraars, Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) en het ministerie van VWS uitgesproken dat er een verschuiving van zorg naar preventie moet plaatsvinden: een verschuiving van focus op ziekte naar focus op gezondheid. In het Sportakkoord II, het Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA) en het Integraal Zorgakkoord (IZA) is uitgewerkt hoe dit moet worden vormgegeven. Alle akkoorden samen bieden het fundament voor een samenhangende lokale aanpak op het gebied van gezondheid, sport en bewegen en sociale basis. Financiering vindt plaats via de brede SPUK-regeling.
Onze samenhangende lokale benadering is vorm gegeven in een integraal plan van aanpak voor de periode 2023-2026. Het plan voorziet in onze ambities op gebied van gezondheid in algemene zin, sport, bewegen en de sociale basis, inclusief een groot aantal programma's, interventies en activiteiten die hieraan bijdragen.
Jeugdgezondheidszorg (JGZ)
Vanuit de Brede SPUK-regeling zetten we in op Kansrijke Start binnen onze gemeente. Kansrijke Start richt zich op het ondersteunen van (aanstaande) ouders in een kwetsbare situatie, zodat zoveel mogelijk kinderen een kansrijke start hebben en een optimale kans op een goede toekomst. Kansrijke Start doet een beroep op gemeenten en alle professionals in het sociale en medische domein om het belang van de eerste 1.000 dagen van een kind uit te dragen en er actief op in te zetten. De JGZ speelt hierin een belangrijke rol door via de Goede start gesprekken (prenatale huisbezoeken) zo vroeg mogelijk betrokken te raken bij de zwangerschap. In de uitvoering is Kansrijke Start zowel een lokale als een regionale aanpak. Via de afspraken uit het Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA) zal de JGZ vanaf 2024 ook inhoudelijk bijdragen aan en een rol spelen in de regionale ketenaanpak Kansrijke Start.
Kernteams
Onze kernteams zijn de toegang tot ondersteuning voor onze inwoners van 0 – 100 jaar. Er wordt intensief samengewerkt met de andere teams van de afdeling Sociaal Domein. Omdat niet elke hulpvraag een zorgvraag is, kijken onze professionals wat inwoners zelf (nog) kunnen doen en wordt ook gekeken of onze partners in het voorliggend veld een vraag voor ondersteuning kunnen oppakken. Partners als de SWOP en de de bibliotheek bieden op een makkelijke manier ondersteuning aan onze inwoners.
In alle teams van het sociaal domein is kostenbeheersing en het verbeteren van de kwaliteit van de werkprocessen een vast onderdeel van de werkzaamheden geworden. Samenwerken wordt gezien als het belangrijkste aspect bij het realiseren van resultaten. Het gaat hier om collegiale samenwerking intern, maar ook in de regio; met andere gemeenten en aanbieders van diensten.
Tot nu toe lukt het nog steeds om openstaande vacatures te vervullen. Door de wijze van werken van het Sociaal Domein zijn professionals graag bereid om bij onze gemeente in dienst te treden. We staan goed bekend en veel gemeentes komen ook bij ons op werkbezoek om meer te leren over onze werkwijze.
In het hoofdlijnenakkoord is aandacht voor bestaanszekerheid, kansengelijkheid en positieve gezondheid. Door het uitwerken van de afspraken in het actieplan Bestaanszekerheid en het POK plan wordt dit door de afdeling Sociaal Domein opgepakt en nadere invulling aan gegeven. We verwachten dat in de loop van de jaren nog meer taken naar de gemeenten zullen komen. Het ad-hoc in kunnen spelen op uitbreiding van taken zal daarom van groot belang zijn. Tijdig voldoende en gekwalificeerde capaciteit voor deze taken regelen, zal daarbij flink wat inspanning van de organisatie kosten, onder andere vanwege het feit dat de vragen toenemen, maar het aantal werkenden en vrijwilligers niet meegroeit.
Sportbeleid en activering
In 2023 hebben wij, samen met diverse sportaanbieders, onderwijs- en kinderopvanginstellingen en andere maatschappelijke organisaties, het Sportakkoord PN 2023-2026 opgesteld. Het nieuwe sportakkoord is een vervolg op het Sportakkoord PN 2020-2022 en de Nota sport en bewegen uit 2017 en gebaseerd op het landelijke Sportakkoord II. Het Sportakkoord II is onderdeel van een grote landelijke aanpak die moet leiden tot meer gezondheid en preventie en tot minder ziekte en zorg. De stip op de horizon is een gezonde generatie in 2040.
Met de activiteiten, interventies en programma’s die in het Sportakkoord PN 2023-2026 zijn opgenomen willen wij:
onze sportaanbieders vitaler maken en versterken (en hen hierbij faciliteren);
extra aandacht besteden aan inwoners die het nodig hebben;
werken aan een veilige sportomgeving;
de motorische (basis)vaardigheden van onze (jongste) jeugd verbeteren.
Sinds 2013 doen we mee aan de Brede Regeling Combinatiefuncties. Hierdoor beschikken we over 5,4 fte aan combinatiefunctionarissen sport (naast 1,6 fte cultuur) die samen Team4Talent vormen. Alle twintig basisscholen, twee kinderopvangorganisaties en drie sportorganisaties betalen mee aan de uitvoering. T4T richt zich vooral op de doelgroep jeugd en het organiseren en aanbieden van sportieve en culturele activiteiten op en rond scholen, kinderopvangvoorzieningen (integrale kindcentra), bij sport- en cultuuraanbieders en in de buurt. Eind 2022 is besloten de afspraken rondom de inzet van Team4Talent en de samenwerking met de partners de komende jaren te continueren.
Naast Team4Talent zijn er sinds 2017 ook 1,5 fte beweegcoaches voor de doelgroepen senioren, aangepast sporten en mensen met een chronische aandoening. De beweegcoach heeft een belangrijke rol om initiatieven te nemen, te verbinden en uit te voeren. Hij stimuleert ook de samenwerking tussen sport-, zorg- en welzijnsprofessionals. De beweegcoaches werken samen met bestaande (lokale) sport- en beweegaanbieders. VTV/MEE ZHN, Ipse de Bruggen, Pieter van Foreest en SWOP participeren in het project met de beweegcoaches.
In 2022 is de projectperiode 2020-2022 met de partners geëvalueerd. Uit de evaluatie kwam naar voren dat het project nog steeds impact heeft en dat er veel waardevolle activiteiten en werkzaamheden zijn uitgevoerd. Eind 2022 is besloten de samenwerking met de partners voor vier jaar te coninueren. Afspraken hierover zijn vastgelegd in een samenwerkingsovereenkomst. Er is ook een nieuw projectplan 2023-2026 opgesteld.
Sportaccommodaties
Er wordt uitvoering gegeven aan de voorgenomen investeringsplannen voor zowel de buitensport, als de binnensport.
Buitensport
Voor de buitensport voeren we het (eind 2023 vast te stellen) Beheerplan sportvelden 2024-2027 uit. Concreet betekent dit dat we in 2024 voetbalveld 4 op sportcomplex De Groene Wijdte ombouwen tot wetraveld. Hierdoor nemen bespelingsmogelijkheden en kwaliteit van het veld toe. Daarnaast renoveren we een deel van de hockeyvelden op het sportcomplex.
Binnensport
Naar verwachting openen wij aan het einde van het eerste kwartaal van 2024 de nieuwe en grotere Jan Janssenhal in Nootdorp. In Pijnacker Noord komt in de tweede helft van 2024 de nieuwe binnensportvoorziening voor het bewegingsonderwijs gereed, als onderdeel van het onderwijs- en kinderopvangcluster aan de Groen van Prinsterlaan.
Cultuurvoorzieningen
Cultuurnota 'Verbinden door cultuur'
De Uitvoeringsagenda 2019-2023 van de Cultuurnota wordt volgens de vastgestelde hoofdlijnen uitgevoerd. In het eerste kwartaal van 2024 wordt de startnotitie Cultuur, waarin tevens de eindevaluatie van de Cultuurnota 'Verbinden door cultuur' opgenomen is, ter besluitvorming voorgelegd. Tot de geactualiseerde cultuurnota eind 2024 besluitvormend voorgelegd wordt, geven we in 2024 verder uitvoering aan de Uitvoeringsagenda 2019-2023, waarbij samenwerking tussen de cultuurcoördinator, culturele organisaties en maatschappelijke organisaties centraal staat. Zowel bij het opstellen van de startnotitie als bij de actualisatie van de Cultuurnota worden culturele organisaties, maatschappelijke organisaties en bewoners betrokken. Cultuur werkt verbindend. Het is daarom belangrijk om kunst en cultuur blijvend in de spotlights te zetten en hiermee bij te dragen aan het in stand houden van het fijnmazige culturele netwerk en aan het voortbestaan van het culturele veld in onze gemeente.
Sociaal Cultureel Centrum Pijnacker
De komende jaren staan in het teken van de ontwikkeling van het Sociaal Cultureel Centrum in Pijnacker (verder SCC). Nadat de raad in 2021 het college opdracht gegeven heeft om de ontwikkeling van een SCC op de voormalige Rabobanklocatie verder uit te werken zijn er diverse stappen gezet. In maart 2023 is de raad geinformeerd over de voortgang van de ontwikkeling van het SCC op basis van het schetsontwerp en in juni 2023 is het voorlopig ontwerp toegelicht aan de raad.
Als onderdeel van de participatie is er een gebruikersoverleg met (potentiële) gebruikers en is er een klankbordgroep waarin omwonenden, en ondernemers betrokken zijn. Er wordt naar gestreefd om in het eerste kwartaal van 2024 over te gaan tot vaststelling van het definitieve ontwerp, waarna halverwege 2024 gestart wordt met de aanbesteding van de bouw. Sloop van het Rabobankgebouw is volgens planning voorzien in het derde kwartaal van 2024.
Preventieve en algemene voorzieningen sociaal domein
Doorontwikkeling van de algemene voorzieningen
De algemene voorzieningen in onze gemeente zijn gericht op preventie en het afvangen van maatwerkvraagstukken, door inzet van vrijwilligers en de sociale omgeving van inwoners met een hulpvraag. Daarnaast richt de ontwikkeling van de algemene voorzieningen zich op het verbinden van de algemene (gesubsidieerde) voorzieningen met de maatwerkvoorzieningen. Hiermee vergroten we de doelmatigheid en vormen we een aansluitend pallet van ondersteuningsmogelijkheden voor onze inwoners.
Visie op het sociaal domein
In 2024 wordt de nieuwe visie op het sociaal domein vormgegeven, waarbij voor het hele sociaal beleid over de volle breedte van het sociaal domein een nieuwe stip op de horizon gezet wordt. Met de actualisatie van de visie willen we nog meer in samenhang antwoord geven op (toekomstige) maatschappelijke vraagstukken en opgaven, zoals de demografische ontwikkeling, de kostenontwikkeling, extra taken voor de gemeente en de veranderingen in onze samenleving.
De volgende drie thema's staan centraal in de actualisatie van de visie op sociaal domein:
Bestaanszekerheid;
Kansengelijkheid;
Positieve gezondheid.
Actualisatie subsidiebeleidskader
Het huidige subsidiebeleidskader heeft als vertrekpunt de Visie Sociaal Domein uit 2013, waarin beschreven wordt wat wij willen bereiken voor onze inwoners in het sociaal domein. Daarnaast worden zelfredzaamheid en zelfwerkzaamheid van onze inwoners als het vertrekpunt genoemd, waarbij voor inwoners die het niet op eigen kracht redden er een doelmatig vangnet met voorzieningen beschikbaar is. In 2024 wordt de nieuwe visie op het sociaal domein vastgesteld. Deze geactualiseerde visie geldt werderom als vertrekpunt voor het actualiseren van het subsidiebeleidskader. In 2024 zal het geactualiseerde subsidiebeleidskader ter beslutvorming worden voorgelegd.
Ondersteuning vrijwillers en mantelzorgers
Ook in 2024 worden (individuele) mantelzorgers op diverse manieren ondersteund. Hierbij gaat het niet alleen om het geven van advies en informatie, maar ook over lotgenotencontact via bijvoorbeeld wandelgroepen, informatieve en creatieve bijeenkomsten en de inzet van respijtzorg. Mantelzorgers kunnen iedere werkdag terecht met vragen over mantelzorgondersteuning via het centrale nummer van de SWOP. Vanuit Mantelzorgondersteuning wordt, indien passend, 'Positieve Gezondheid' als gespreksmethode gebruikt bij de (kennismakings-) gesprekken met mantelzorgers. In 2024 vindt de Week van de Mantelzorg in juni plaats, met aanvullend aandacht voor de mantelzorgers in november met de Dag van de Mantelzorg.
Het Vrijwilligers Informatie Punt (VIP) is een belangrijk verbindingspunt tussen hulpvragers en vrijwilligers. Persoonlijk contact tussen het VIP, vrijwilligers, organisaties en verenigingen draagt in belangrijke mate bij aan het vinden van een juiste match. Er wordt in 2024 ook gericht gekeken welke mogelijkheden er zijn om nieuwe vrijwilligers te vinden en binden bij de (vrijwilligers)organisaties. Ook knelpunten worden actief geinventariseerd. In samenspraak met de twee betrokken middelbare scholen is er gestopt met de stagemarkt. In plaats daarvan kunnen leerlingen in de online vacaturebank op zoek gaan naar een stageplaats en zullen er tevens spreekuren georganiseerd worden voor leerlingen die moeite hebben met het vinden van een maatschappelijke stage.
Om meer specifieke vrijwilligers aan te trekken voor bepaalde vormen van ondersteuning, zoals maatschappelijke begeleiders en bezoekmaatjes, wordt er actief en gericht een campagne gevoerd. Het VIP blijft zich inzetten voor vrijwilligersbeleid voor de vrijwilligers bij verschillende organisaties en verenigingen in de gemeente middels werving, behoud en ondersteuning met een vast aanspreekpunt. SWOP en Young Connection onderzoeken de mogelijkheden om in 2024 een nauwere samenwerking aan te gaan. Dit biedt nog meer mogelijkheden om jongere vrijwilligers aan te trekken.
Begraafplaatsen
De gemeente is verplicht om te voorzien in de mogelijkheid van een openbare begraafplaats. Deze voorziening is de Algemene Begraafplaats Sint Janshof. Voor het beheer van de begraafplaats is een stichting opgericht.