Algemene uitkering en overige uitkeringen gemeentefonds

De algemene uitkering uit het gemeentefonds is de grootste inkomstenbron voor de gemeentebegroting. Het gemeentefonds wordt verdeeld op basis van objectieve maatstaven zoals het totaal aantal inwoners, het aantal jongeren, ouderen en het aantal woonruimten. Ook tellen factoren als de bodemsamenstelling en de ligging ten opzichte van omliggende gemeenten mee. Enkele maatstaven die gezamenlijk meer dan de helft van de algemene uitkering voor onze gemeente bepalen zijn:

De algemene uitkering uit het gemeentefonds voor de gemeente Pijnacker-Nootdorp in de begroting:

In de Kadernota 2026 zijn de richtlijnen vastgesteld op basis waarvan het aandeel algemene uitkering uit het gemeentefonds voor onze gemeente bepaald kan worden. De gemeentelijke woningbouwplanning met bijbehorende ontwikkeling van het inwonertal vormen hierbij belangrijke uitgangspunten. Hiermee zijn de uitkomsten van de meicirculaire 2025 voor onze gemeente bepaald hetgeen geleid heeft tot een bedrag van € 96,8 miljoen aan verwachte inkomsten algemene uitkering uit het gemeentefonds voor 2026. De grootste financiële bijstellingen op de algemene uitkering die voortvloeien uit de meicirculaire 2025 staan hieronder weergegeven.

Demping ravijnjaar

In de Voorjaarsnota van het Rijk is gedeeltelijke compensatie aangekondigd voor de demping van de terugval in het gemeentefonds. Deze is toegekend in de meicirculaire.

Extra middelen jeugd

De deskundigencommissie Van Ark heeft geadviseerd om het tekort in het budget voor jeugdzorg in gelijke delen te verdelen over Rijk en gemeenten. Dit levert extra middelen op die vanaf 2028 weer afnemen omdat het Rijk vanaf dat jaar de bezuinigingsopgave Jeugd heeft geïndexeerd en de besparing die daarmee geacht wordt te realiseren zelf alvast heeft ingeboekt.

Overige gevolgen inkomsten AU

Dit betreft de mutaties die regulier in een meicirculaire worden verwerkt.

Aanpassing rekentarieven WOZ

Jaarlijks worden in de meicirculaire nieuwe rekentarieven toegepast aan de verdeelmaatstaf onroerendezaakbelasting. Dit is de enige maatstaf met een negatieve uitkomst, dat wil zeggen een inhouding op de algemene uitkering uit het gemeentefonds. Het rekentarief wordt bijgesteld om de WOZ -waardeverandering van woningen en niet-woningen ongedaan te maken. De maatstaf groeit alleen met de inflatie mee. Het overige deel van de korting is veroorzaakt door de waardeontwikkeling van de belastingcapaciteit.

Reservering en verwerking in budgetten

Een aantal van de mutaties uit de meicirculaire wordt direct aan een bestaand budget toegevoegd of gereserveerd in afwachting van een bestedingsdoel.

Actualisatie volume- en prijsindex

Dit betreft de gevolgen van het op het juiste prijspeil brengen van de begroting voor de gevolgen van prijsontwikkelingen waarover de meicirculaire ook informeert. Ook zijn de financiële gevolgen van de uitbreiding van de gemeente als gevolg van de woningbouwplanning verwerkt. Hierbij zijn de uitgangspunten gehanteerd zoals voorgesteld in de Kadernota.

Aanvullende informatie gevolgen herverdeling

In de meicirculaire staat een verdere afbouw van de suppletie uitkering gevolgen herverdeling gemeentefonds vanaf 2027 wel aangekondigd maar is deze door de fondsbeheerders nog niet financieel uitgewerkt. Dit wordt geëffectueerd in de meicirculaire 2026. Onze gemeente is een nadeelgemeente als het gaat om de uitkomsten van de herverdeling en ontvangt vanaf 2027 € 835.000 minder uit de suppletie uitkering die nu nog het nadelige effect van die herverdeling beperkt. Dit bedrag cumuleert in 2028 en latere jaren tot een bedrag van € 7,4 miljoen in 2035. Daarmee is dan het volledige, nadelige herverdeeleffect van € 171,- per inwoner verwerkt in de algemene uitkering voor onze gemeente. In de Kadernota hebben wij hierop voorgesorteerd door vanaf 2027 de structurele, oplopende afbouw in de inkomsten algemene uitkering al te verwerken.