Transformatie

Met de decentralisaties van de Jeugdwet, de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) en de Participatiewet in 2015 heeft onze gemeente een grote(re) verantwoordelijk gekregen voor ondersteuning en zorgtaken aan onze inwoners, van jong tot oud. Nadat het eerste stof van deze transitie is neergedaald, is gewerkt aan het effectief organiseren van ondersteuning en zorg op basis van de vastgestelde visie en kaders. De transformatie is vormgegeven door: de vorming van de afdeling sociaal domein, aanpassing van de organisatievorm waarbij kernteammedewerkers in dienst van onze gemeente zijn gekomen, multidisciplinair werken en versterking van het voorliggend veld o.a. op het gebied van schulden(preventie), dementie en mantelzorgondersteuning. Daarnaast is door middel van innovaties gewerkt aan de beweging ‘van curatief naar preventief’. Ten slotte is het door het interventieplan ‘Grip op het sociaal domein’ gelukt om de kostenstijgingen te beteugelen en de kwaliteit van de ondersteuning verder te versterken. We zijn ons meer en meer gaan richten op passende oplossingen en voorzieningen.

Onze gemeente is een krachtige gemeenschap met overwegend zelfredzame inwoners, sterke maatschappelijke organisaties, vrijwilligers en mantelzorgers. De samenleving kan voor mensen echter ook complex zijn. We beseffen dat volledige zelfredzaamheid niet voor iedereen haalbaar is. Onze doelstelling is dat zoveel mogelijk inwoners (naar vermogen) zelfstandig kunnen meedoen in de samenleving, dat zij daarbij begeleiding krijgen en (als dat nodig is) professionele hulp. Deze ondersteuning is terug te vinden in de programma’s onderwijs en kinderopvang, collectieve voorzieningen en individuele voorzieningen van deze begroting, maar kunnen niet los worden gezien van de programma’s karakteristieke woon- en leefomgeving, aantrekkelijk economisch vestigingsklimaat en een veilige en duurzame gemeente.

Nieuwe visie op het sociaal domein

Om antwoord te geven op blijvende veranderingen en opgaven komt er een nieuw visiedocument voor het sociaal domein, met onder andere de thema’s bestaanszekerheid, kansengelijkheid en positieve gezondheid. Met deze visie richten we ons op inwoners met mentale en of fysieke beperkingen, jongeren, ouderen, mantelzorgers, vrijwilligers en mensen uit de LHBTIQ+ doelgroep. Een belangrijk onderdeel van deze visie is te zorgen voor meer cijfermatig inzicht en betere informatievoorziening richting de raad.

Kostenontwikkeling in het sociaal domein

Vanaf 2023 zien we opnieuw een stijgende kostenontwikkeling binnen het sociaal domein. Zowel voor de taakvelden Participatie/Inburgering, als voor Jeugd en Wmo. Het interventieplan heeft ons geleerd dat een gestructureerde en thematische aanpak helpt bij de ontwikkeling van, de sturing op, het in beeld brengen van de benefits en de borging van kostenbeheersings- en kwaliteit verhogende maatregelen. De komende periode wordt gebruikt om de stijgende kostenontwikkeling te analyseren en te onderzoeken of en welke kostenbesparingsmaatregelen nodig zijn om deze te doen afvlakken.

Passende voorzieningen voor onderwijs en kinderopvang

Wij geven uitvoering aan onze ambities op het gebied van huisvesting voor onderwijs en kinderopvang door middel van het Integraal Huisvestingsplan Kindcentra. In de komende jaren zetten we in op het stimuleren en verbeteren van de inhoudelijke samenwerking tussen onderwijs, kinderopvang en andere maatschappelijke partners. Denk hierbij aan sport, jeugd, cultuur, welzijn en zorg. Passende voorzieningen voor onderwijs en kinderopvang waar kinderen en jongeren zich in hun eigen woon- en leefomgeving kunnen ontwikkelen is ons doel.

Ouderenzorg

Een belangrijke opgave wordt gezien in de sterke vergrijzing van onze bevolking. Dit zorgt de komende decennia voor een toename van de behoefte aan zorg en ondersteuning in wijk, buurt en kern. Deze opgave kent de extra uitdaging dat er sprake is van capaciteitstekort in de zorg. Om de zorg voor ouderen zo goed mogelijk te organiseren wordt in samenwerking met DSW, zorgaanbieders en regiogemeenten ingezet op een breed pakket aan maatregelen via het Programma Regionale Aanpak Ouderenzorg. In de komende jaren wordt dit ook lokaal doorontwikkeld. Onze maatschappelijke organisaties zullen hier een belangrijke rol bij spelen in ondersteuning, begeleiding en preventie.

Regionale samenwerking

Om onze inwoners zo goed mogelijk te ondersteunen werken wij ook samen in regionale samenwerkingsverbanden.

Bij de inkoop van jeugdhulp wordt samenwerkt binnen de H10^[1]. In de Regiovisie Jeugdhulp Haaglanden 2021-2026 staan duurzame samenwerking, verbetering van de jeugdzorg en een betaalbaar stelsel centraal. Bijzondere aandacht gaat uit naar: zo thuis mogelijk opgroeien, versterken van het gewone opvoeden en opgroeien, het tijdig inzetten van de best passende hulp en de samenwerking jeugdhulp en onderwijs.

Bij de inkoop van Wmo voorzieningen zijn wij met ingang van 2022 toegetreden tot de samenwerkingsovereenkomst H4^[2]. De keuze voor de H4 biedt voor onze gemeente een toekomstbestendige samenwerking bij de demografische ontwikkelingen rondom dementie en ouderenzorg, de decentralisatie beschermd wonen, beschermd thuis en maatschappelijke opvang én de inkoop van Wmo-begeleiding (individueel én groepsbegeleiding). Het gevolg is dat bij deze grote thema’s in één zorgregio wordt samengewerkt.

Werkgelegenheid stopt niet bij onze gemeentegrenzen. Inwoners met een bijstandsuitkering zijn voor werk afhankelijk van werkgelegenheid in de regio. Daarom werken wij met partijen samen in de arbeidsmarktregio Zuid-Holland Centraal^[3]. Deze samenwerking gaat niet alleen om het begeleiden van kwetsbare inwoners, maar ook om het bieden van ondersteuning aan inwoners ter voorkoming van (langdurige) werkloosheid: van school naar werk of van werk naar werk. Vanwege de krapte op de arbeidsmarkt en de kansen die dit biedt (voor inwoners met een langere afstand tot de arbeidsmarkt) wordt deze samenwerking de komende jaren verder geïntensiveerd.

^[1] De gemeenten Den-Haag, Delft, Zoetermeer, Leidschendam-Voorburg, Westland, Pijnacker-Nootdorp, Voorschoten, Wassenaar, Rijswijk en Midden-Delfland.

^[2] De gemeenten Delft, Midden-Delfland, Rijswijk en Westland.

^[3] De gemeenten Zoetermeer, Lansingerland, Leidschendam-Voorburg, Wassenaar en Voorschoten, het UWV en VNO-NCW.